Wat is DHCP en hoe werkt het?

DHCP staat voor Dynamic Host Configuration Protocol. Het is een netwerkbeheerprotocol of server (een computerprogramma dat een dienst uitvoert) dat automatisch IP-adressen en andere communicatieparameters toewijst aan apparaten die op een netwerk zijn aangesloten. Een router neemt in de meeste thuisnetwerken de taak van DHCP-server op zich, omdat hij IP-adressen aan je apparaten toewijst.

DHCP maakt het werk van netwerkbeheerders makkelijker. Zonder DHCP zouden IP-adressen handmatig toegewezen moeten worden, wat inefficiënt en tijdrovend is. Bovendien zouden er makkelijk fouten gemaakt kunnen worden.

Wanneer een apparaat onderdeel is van een netwerk, heeft het een IP-adres nodig. Het apparaat stuurt dit verzoek naar een DHCP-server. De DHCP-sever kijkt welke adressen vrij zijn en wijst het eerstvolgende vrije adres toe, houdt toezicht op het gebruik en neemt het terug nadat het apparaat is uitgeschakeld. Hetzelfde IP-adres kan dan opnieuw worden toegewezen aan een ander apparaat. Apparaten gebruiken IP-adressen om te communiceren met interne en openbare netwerken.

DHCP-servers hebben ook DHCP-parameters, ook wel DHCP-opties genoemd. Deze beschrijven verschillende factoren van IP-adressen, bijvoorbeeld hoe lang ze kunnen worden gebruikt. DHCP-opties definiëren meestal:

• Een standaardgateway die gegevens heen en weer stuurt tussen het lokale netwerk en internet.
• Een subnetmasker dat hostadressen en netwerkadressen scheidt binnen een IP-adres.
• Een DNS-server die de namen van IP-adressen vertaalt naar URL’s die we kunnen onthouden.

DHCP heeft drie methoden voor het toewijzen van IP-adressen:

• Dynamische toewijzing. Dynamische toewijzing vindt plaats wanneer een beheerder IP-adressen reserveert voor DHCP. Vervolgens vraagt elke DHCP-client (elk apparaat) op het lokale netwerk om een IP-adres aan de DHCP-server wanneer het verbinding met het netwerk maakt. De DHCP-server vraagt hiervoor een ongebruikt IP-adres terug en wijst dit opnieuw toe aan de nieuwe client.
• Automatische toewijzing. Een DHCP-server wijst permanent een IP-adres toe aan een client volgens de regels die zijn ingesteld door een beheerder. Het verschilt van dynamische toewijzing omdat een DHCP-server de gegevens van de vorige IP-toewijzing heeft en hetzelfde IP opnieuw kan toewijzen aan dezelfde client.
• Handmatige toewijzing. In dit geval wijst een beheerder handmatig een unieke ID voor elke client toe aan een IP-adres.

Redenen waarom we DHCP gebruiken:

• Betrouwbare IP-configuratie. DHCP helpt conflicten tussen twee gebruikers met hetzelfde IP-adres te voorkomen. Een dergelijk conflict zou ertoe leiden dat beide gebruikers geen verbinding met het internet kunnen maken. DHCP lost dergelijke conflicten automatisch op, zonder het risico op menselijke fouten.
• Mobiliteit. DHCP zorgt ook voor mobiliteit. Gebruikers kunnen hun mobiele apparaten overal binnen het bereik van hun netwerk gebruiken.
• Efficiënter netwerkbeheer. DHCP centraliseert de hele IP-configuratie waardoor aparte servers die IP-adressen toewijzen niet nodig zijn.

DHCP heeft geen authenticatie, dus het is kwetsbaar voor cyberaanvallen. DHCP kan op de volgende manieren worden misbruikt:

• Ongeautoriseerde DHCP-servers kunnen valse informatie aan clients verstrekken.
• Een schadelijke client kan zich voordoen als een legitieme DHCP-client en op deze manier configuratie-informatie verkrijgen die kan worden gebruikt om het netwerk in gevaar te brengen

Deze problemen kunnen leiden tot DDoS– en man-in-the-middle-aanvallen. Beheerders kunnen het risico hierop echter verminderen door de optie ‘relay agent information’ te gebruiken om apparaten te helpen beschermen tegen aanvallen, waaronder spoofing (vervalsing) van IP-adressen.

Zo kun je de DHCP-server inschakelen op Windows 10 en 11:

1. Selecteer Start, typ instellingen. Selecteer Instellingen > Netwerk & internet.
2. Maak een keuze:
3. Selecteer Eigenschappen > Bewerken (onder IP-toewijzing)
4. Selecteer Automatisch (DHCP) of Handmatig
5. Selecteer Opslaan

Als je geen gebruik van DHCP wil maken, kun je DHCP uitschakelen via de LAN-instellingen van het apparaat. Als je DHCP wilt instellen op de router of de instellingen wilt wijzigen, doe je dit via de configuratiepagina van de router.