Wat is het dark web en hoe kom je er veilig op?

De meeste mensen denken dat het dark web een illustere plek is waar criminaliteit hoogtij viert. Sommigen denken zelfs dat het illegaal is om dit deel van het internet te betreden. In dit artikel leggen we je uit wat het dark web precies is en hoe je er zelf veilig toegang tot kunt krijgen.

Het dark web, of darknet, is een versleuteld deel van het internet dat niet door zoekmachines wordt geïndexeerd en niet via traditionele browsers bereikbaar is. Alle communicatie op dit deel van het internet is versleuteld en bezoekers gaan ervan uit dat ze hier niet geïdentificeerd kunnen worden. Het dark web is berucht om zijn marktplaatsen waar criminaliteit welig tiert, maar wordt ook gebruikt door mensen die om legale redenen privacy nodig hebben. Politieke activisten uit autoritaire regimes gebruikers het bijvoorbeeld als plek om vrij te kunnen communiceren.

Om toegang tot het dark web te krijgen heb je een speciale browser nodig: de Tor-browser. Via deze browser wordt je verkeer via willekeurige servers (ook bekend als relays) door het Tor-netwerk geleid. Vanwege de versleutelde verbindingen en de omleidingen via verschillende servers kun je als gebruiker in volledige privacy surfen.

Onder het oppervlakte van het internet waarop we elke dag surfen, ligt een enorme wirwar van onzichtbare websites die groter is dan we ons kunnen voorstellen: het deep web. De termen deep web, dark web en darknet worden vaak door elkaar gebruikt, maar zijn niet hetzelfde. Het internet bestaat in feite uit drie delen: het surface web, het deep web en het dark web.

Het surface web is het deel van het world wide web dat voor iedereen makkelijk toegankelijk is via standaard webbrowsers en zoekmachines. Het is dat deel van het internet dat je dagelijks gebruikt. De inhoud van het surface web wordt geïndexeerd door veelgebruikte zoekmachines zoals Google of Yahoo. Voorbeelden van het surface web zijn Facebook, Reddit, Wikipedia, blogwebsites en eigenlijk alle resultaten die zichtbaar zijn op de resultatenpagina van een zoekmachine.

Het Deep Web verwijst naar alle inhoud op het wereldwijde web dat GEEN deel uitmaakt van het surface web. Dus: inhoud die niet op websites staat die door zoekmachines kunnen worden geïndexeerd. Gebruikers moeten inloggen voor toegang tot een bepaalde website of dienst op het deep web. Dat omvat bijvoorbeeld je online bankrekening – waar je een gebruikersnaam en wachtwoord voor nodig hebt – maar ook de inhoud van databases en de privépagina’s van onze social media-accounts.

Het dark web is slechts een klein onderdeel van het deep web – het neemt ongeveer 0,01% van het totale deep web in beslag. Stel je het dark web voor als een versleuteld netwerk dat bovenop het bestaande internet is gebouwd, waartoe je alleen met speciale software toegang kunt krijgen. Het dark web is aantrekkelijk omdat je er in totale privacy kunt surfen. Het is bijvoorbeeld een plek waar politieke activisten veilig kunnen communiceren. De keerzijde hiervan is dat het ook in trek is bij criminelen, die van de anonimiteit gebruikmaken om wapens, drugs en meer te verhandelen.

De term ‘darknet’ word vaak als synoniem voor dark web gebruikt, hoewel met darknet van oudsher eigenlijk de technologie achter het dark web wordt bedoeld. Het dark web is in feite opgebouwd uit een combinatie van darknets: netwerken die over andere netwerken wordt gebouwd met als doel geheime communicatie mogelijk te maken. De term ‘darknet’ werd populair nadat het door de online zwarte markt Silk Road was gebruikt en door nieuwskanalen werd overgenomen.

Na het ontstaan van het internet, ontstond al snel de behoefte aan een veilige route van communicatie. Het antwoord daarop was het Tor-netwerk dat in opdracht van de Amerikaanse overheid werd gecreëerd. Het oorspronkelijke doel van het netwerk was om communicatie tussen Amerikaanse spionnen over de hele wereld mogelijk te maken, zodat ze veilig informatie met elkaar uit konden wisselen. Het Defense Advance Research Projects Agency (DARPA) ontwikkelde het project, dat in het begin door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken werd ondersteund. Het Tor-project werd uiteindelijk aan andere groepen doorgegeven, waardoor miljoenen mensen er gebruik van konden. Het netwerk heeft zich uiteindelijk geëvolueerd tot het dark web zoals we het vandaag de dag kennen.

Het dark web heeft voor ieder wat wils. Hoewel het veel legitieme toepassingen heeft, wordt het ook in grote mate voor illegale doeleinden gebruikt. Voor gedetailleerde informatie over wat je op het dark web vindt, kun je onze casestudy over het dark web bekijken. Hier kun je onder andere gezien hoeveel gestolen gegevens opbrengen.

Dit zijn een aantal dingen die je op het dark web kunt vinden:

• Databases met wetenschappelijke artikelen waartoe elke gebruiker gratis toegang heeft;
• Nieuwsnetwerken zonder agenda of banden met politieke partijen;
• Fora waar je alles kunt bespreken, van paranormale krachten tot UFO’s;
• Online bibliotheken met boeken en strips.

Helaas leidt de belofte volledige privacy ook tot veel illegale activiteiten op het dark web. Het dark web wordt ook gebruikt voor:

• Het bespreken en delen van materiaal dat verband houdt met illegale activiteiten;
• De verkoop van drugs;
• De verkoop van wapens;
• De verkoop van gestolen creditkaart- en debitkaartgegevens;
• De verkoop van illegale diensten.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is het dark web niet uitsluitend een speelplaats voor criminelen. Behalve de vele marktplaatsen (zoals de nu gesloten Silk Road) waar illegale waar te koop is en websites waar verboden inhoud wordt verspreid, wordt het ook als bron van informatie gebruikt. Mensen die in landen wonen waar het gebruik van de media streng beperkt is, gebruiken het bijvoorbeeld om veilig informatie te verzamelen. Het darkweb is ook populair bij journalisten om informatie boven tafel te krijgen die door hun regering achter wordt gehouden.

Internetgebruikers die zonder speciale software of bepaalde browserconfiguraties surfen, hebben geen toegang tot dit deel van het internet. Het wordt daarom ook wel het “onzichtbare web” genoemd. Om toegang te verkrijgen, moet je gebruikt maken van de Tor-browser. Dit is gratis en open-source software die privé surfen mogelijk maakt. Het leidt al het internetverkeer over een wereldwijd overlappend netwerk en verbergt de locatie en het surfgedrag van de Tor-gebruiker voor nieuwsgierige ogen. Alle gegevens worden versleuteld en via verschillende servers naar een eindpunt geleid. Dit is ook de reden dat je via Google of andere reguliere zoekmachines niet op het dark web kunt komen.

We raden niet aan het dark web te betreden, tenzij absoluut noodzakelijk. Toegang kan risico’s met zich meebrengen.

Als je dit deel van het internet wilt bezoeken, betekent dat niet meteen dat je criminele activiteiten wilt ontplooien. Veel mensen zijn gewoon nieuwsgierig en willen deze legendarische plek op het internet graag met eigen ogen zien.

De eerste stap is om de Tor-browser te installeren. Deze browser is gebaseerd op de code van Mozilla Firefox en maakt gebruik van het Tor-netwerk. Tor is een afkorting van “The Onion Router”. Het netwerk is zo genoemd omdat het verschillende lagen van encryptie gebruikt die je kunt vergelijken met de lagen van een ui. Als je Tor gebruikt, kun je niet alleen toegang krijgen tot het dark web, maar ook privé op normale sites surfen.

Maar voordat je het dark web opgaat, moet je ervoor zorgen dat je verbinding zo goed mogelijk beveiligd is. Het gebruik van een VPN (Virtual Private Network) is aan te raden, omdat je IP-adres zal worden weergegeven wanneer je het Tor-netwerk binnengaat. Gebruik daarom een VPN die gebruikmaakt van betrouwbare versleuteling en geen gebruikersgegevens opslaat. Veel mensen denken dat VPN en Tor hetzelfde zijn, maar het zijn twee verschillende technologieën.

Als je Tor hebt gedownload en geïnstalleerd, kun je met een simpele druk op de knop met het netwerk verbinden. Een goede VPN voor het dark web versleutelt je data en verbergt het feit dat je verbinding met het Tor-netwerk maakt.

Om toegang te krijgen tot pagina’s moet je een specifieke domeinnaam invoeren. Domeinnamen op het dark web eindigen allemaal op .onion. Op de “Hidden Wiki” (verborgen wiki – (kpvz7ki2v5agwt35.onion) kun je een verzameling links naar andere onion-websites vinden. Op deze websites worden .onion sites op categorie geordend.

Er zijn ook speciale zoekmachines voor het dark web, zoals Ahmia.fi. Wees je er echter van bewust dat deze zoekmachines niet zo betrouwbaar zijn als Google en dat je soms andere resultaten krijgt dan je zou verwachten.

Een andere handige eigenschap van de Tor-browser is dat je gemakkelijk heen en weer kunt schakelen tussen het dark web en het ‘normale’ internet.

Mag je het dark web gebruiken? Jazeker. Het dark web is legaal in Nederland. Maar wees voorzichtig. Je komt immers makkelijk met illegale inhoud in aanraking en als je deze bekijkt – of illegale goederen op de vele marktplaatsen koopt – kun je wel vervolgd worden. Vermijd daarom websites waar illegale handel wordt gedreven en waar illegale activiteiten worden besproken. Houd er ook rekening mee dat het dark web ongereguleerd is en het risico om met schadelijke software geïnfecteerd te raken groter is, wat het dark web gevaarlijk maakt.

Pas echter wel op in deze tijd van internetsurveillance. Je internetprovider kan zien dat je op het dark web surft – en hij kan deze informatie aan andere instanties doorgeven die kunnen denken dat je je met illegale activiteiten bezighoudt. Voorkom dit door de Tor Over VPN-functie van NordVPN te activeren, zodat je internetprovider niet kan zien dat je verbinding met het Tor-netwerk maakt.

Je toevlucht nemen tot het dark web voor privacy is als de keuze voor een gezellig zwemuitje in een haaientank. Omdat het dark web ongereguleerd is, weet je simpelweg niet precies wat je tegenkomt. Zelfs de verkoop van legale spullen op dark web marktplaatsen is een grote gok – je koopt niet van een erkend bedrijf, er zijn geen servicevoorwaarden en kleine kans dat de verkoper je geld retourneert als het product niet naar je wensen is.

Er is een beter alternatief voor het gebruik van het dark web voor privacy. Download een VPN. Beide kunnen worden gebruikt om censuur te omzeilen, of het nu gaat om bedrijfs- of overheidscensuur. Maar goede VPN-diensten bieden hogere snelheden, premium functies en een soepele gebruikservaring.

Met NordVPN kun je in alle privacy op het internet surfen, zonder de risico’s of ongemakken van het dark web. Kies simpelweg het abonnement dat het beste bij jou past. De iOS-app van NordVPN heeft bovendien een Dark Web Monitor-functie die je een melding stuurt als er gevoelige informatie van jou op het dark web wordt gevonden.

NordVPN’s Threat Protection Pro is een andere nuttige functie. Het helpt je riskante websites die malware kunnen bevatten te vermijden en blokkeert trackers en opdringerige advertenties.