Keylogger – co to jest i jak go uniknąć?

Większość informacji, które wprowadzasz do komputera, przekazujesz za pomocą klawiatury. Keylogger jest w stanie rejestrować te informacje bez Twojej wiedzy. Hasła do portali społecznościowych, kody do bankowości elektronicznej czy numery PESEL – to tylko niektóre poufne dane będące celem keyloggerów. Na szczęście nie trzeba wiele robić, by uchronić się przed tym typem malware.

Keylogger – jak działa?

Keylogger działający na poziomie oprogramowania to aplikacja, która może, ale nie musi być złośliwa. Niektórzy użytkownicy instalują ją celowo – na przykład na firmowych komputerach. Dzięki temu pracodawcy mogą dowiedzieć się, co robią pracownicy podczas godzin roboczych. Zazwyczaj jednak keylogger kojarzy się negatywnie – i słusznie. Większość tego typu aplikacji to malware, czyli złośliwe oprogramowanie.

Keyloggery działające na poziomie oprogramowania są najczęściej pobierane przez nieświadomych użytkowników z Internetu. Nierzadko podejrzane witryny internetowe czy linki są źródłem tego typu programów. Czasami również oszuści stosujący phishing, czyli podszywanie się pod godne zaufania osoby i instytucje, rozsyłają szkodliwe odnośniki oraz pliki drogą mailową. Nierozważne pobieranie programów i otwieranie linków mogą stać się przyczyną zainfekowania urządzenia keyloggerem.

Istnieją także keyloggery działające jako fizyczne urządzenia. To niewielkie sprzęty, które podłącza się między klawiaturą a komputerem. Rejestrują wciskane przyciski w swojej wewnętrznej pamięci, ale można je zobaczyć, po prostu przyglądając się okablowaniu. Obecnie są już raczej niespotykane, ale mogły stanowić problem dawniej – szczególnie w dobie kafejek internetowych. Aktualnie to keyloggery w formie malware są sporym zagrożeniem – wykorzystują je cyberprzestępcy w celu wykradania personalnych danych.

Jak poznać, że na urządzeniu jest keylogger?

Keyloggery działają w tle. To znaczy, że trudno zauważyć ich obecność w systemie. Bardzo często występują również w pakiecie z innym złośliwym oprogramowaniem – na przykład rootkitem, który ukrywa niepożądane procesy zachodzące w systemie. Istnieją jednak symptomy, które mogą wskazywać na zainfekowanie sprzętu złośliwym oprogramowaniem, jakim jest keylogger. Jak wykryć ten rodzaj malware?

1. Podejrzane aplikacje na urządzeniu – jeśli jesteś pewien, że nie instalowałeś danego programu, a widzisz go na swoim komputerze czy smartfonie – może to być keylogger. Zazwyczaj tego typu programy nie są widoczne w systemie, ale być może twórca nie dołożył starań, by ukryć swoje dzieło.
2. Częste wieszanie się urządzenia – zacinanie i powolne działanie mogą być oznaką zainfekowania keyloggerem – szczególnie jeśli objawy pojawiają się podczas pisania na klawiaturze lub przesuwania kursora myszy.
3. Podejrzane urządzenia podłączone do komputera – jeśli używasz publicznie dostępnego sprzętu (na przykład w kafejce albo bibliotece), zwróć uwagę na jego okablowanie. Dziwne dodatki do klawiatury mogą być keyloggerami w formie fizycznych urządzeń pozostawionymi tam przez innych odwiedzających.
4. Niezidentyfikowane procesy działające w tle – jeśli Twój menedżer zadań wyświetla proces, o którym nic nie wiesz – możliwe, że to właśnie keylogger.
5. Dziwne wyjątki w programach antywirusowych – niektóre keyloggery potrafią przełamać oprogramowanie antywirusowe i zapisać same siebie jako wyjątki w regułach zabezpieczeń.
6. Nieznane foldery ze zrzutami ekranu – jeśli nie tworzyłeś katalogu na zrzuty ekranu, a takowy znalazłeś na swoim dysku – możliwe, że keylogger utworzył go sobie sam. Niektóre typy złośliwego oprogramowania przechwytują nie tylko informacje o wciskanych klawiszach, ale również zrzuty ekranu.

Keylogger – co można stracić?

Jak już zostało powiedziane, keylogger to oprogramowanie przechwytujące informacje o klawiszach wciskanych na klawiaturze. Potrafi więc rejestrować hasła, numery kart bankowych i wiele innych cennych danych. Istnieją również bardziej zaawansowane programy zapisujące ruchy kursora myszy, dźwięki z mikrofonu albo – jak wspomniano wcześniej – zrzuty ekranu komputera. Co zrobić, żeby uniknąć spotkania z keyloggerem?

Keylogger – jak go uniknąć?

1. Używaj narzędzi bezpieczeństwa

Funkcja Threat Protection, zaprojektowana przez NordVPN, potrafi rozpoznawać potencjalnie szkodliwe witryny i ostrzegać Cię przed nimi. Co więcej — za każdym razem, kiedy pobierzesz plik, zostanie on przeskanowany pod kątem złośliwego oprogramowania, aby uniknąć niechcianych niespodzianek. Dowiedz się więcej na temat zabezpieczeń przed malware na naszej dedykowanej stronie.

Threat Protection jest świetną alternatywą dla programów wirusowych.

2. Aktualizuj system i aplikacje

Zabezpieczenia systemowe komputerów i smartfonów to pierwsza przeszkoda, którą napotykają wszystkie złośliwe programy. Ważne, żeby regularnie je aktualizować. Nie warto więc odkładać na później instalacji nowych wersji zabezpieczeń systemu czy oprogramowania antywirusowego.

3. Korzystaj z menedżera haseł

Keyloggery mogą przechwytywać ruchy kursora albo sekwencje wciskanych klawiszy. Nie zarejestrują więc tego, co nie zostało wpisane. Oprogramowanie przechowujące hasła automatycznie wypełnia formularze na stronach internetowych. Musi ono być jednak bezpieczne. Warto postawić na menedżera oferującego na przykład pełne szyfrowanie danych w celu zachowania odpowiedniego poziomu ochrony.

4. Zachowaj czujność

Wiele przypadków instalowania złośliwego oprogramowania wynika z nieuwagi użytkownika. Otwieranie podejrzanych odnośników czy pobieranie plików z nieznanych źródeł – wszystko to może prowadzić do zainstalowania keyloggera na urządzeniu. Zachowaj więc zdrowy rozsądek – nie klikaj w dziwne linki ani nie daj się nabrać na maile i reklamy oferujące niebotyczne nagrody.

5. Regularnie zmieniaj hasła

Ponieważ keylogger zapisuje sekwencje wciśniętych klawiszy – jeśli już dojdzie do przechwycenia danych, warto jak najszybciej zmienić hasła do kont bankowych czy portali społecznościowych (najlepiej korzystając z innego, bezpiecznego urządzenia). Istotne jest również to, by nie ustawiać jednego hasła do wszystkich kont w Internecie. W razie kradzieży informacji ucierpi tylko jedno, a nie wszystkie.

6. Używaj uwierzytelniania dwuskładnikowego

Logowanie dwuskładnikowe polega na stosowaniu podwójnego zabezpieczenia. Oprócz podania hasła do usługi należy jeszcze przepisać kod przesłany SMS-em albo potwierdzić tożsamość odciskiem palca. Ten typ uwierzytelniania zapobiega niepożądanemu dostępowi między innymi do takich usług jak bankowość elektroniczna. Nawet jeśli dojdzie do kradzieży hasła, oszust nie będzie mógł dostać się do konta, a Ty uzyskasz informację o próbie logowania.

7. Korzystaj z usługi VPN jako dodatkowej warstwy ochronnej

Wyżej wymienione środki zapobiegawcze powinny sprawić, że unikniesz zainfekowania keyloggerem. Mimo wszystko warto zwiększyć swoją ochronę jeszcze bardziej. Połączenie VPN sprawi, że Twoje dane przesyłane przez Internet będą zaszyfrowane i bezpieczne nawet w przypadku próby kradzieży. NordVPN oferuje zaawansowane opcje bezpieczeństwa, nie przechowując przy tym informacji o aktywności użytkowników.