Oto wszystko, co musisz wiedzieć o tym, czym jest złośliwe oprogramowanie i jak się przed nim chronić.
Nazwa złośliwego oprogramowania, czyli ‘malware’, powstała z połączenia dwóch słów: malicious (złośliwy) i software (oprogramowanie). Złośliwe oprogramowanie to oprogramowanie przeznaczone do działania wbrew interesom właściciela systemu lub urządzenia. Niektóre jego rodzaje mogą samodzielnie dostać się do urządzenia, podczas gdy inne muszą zostać zainstalowane.
Co robi złośliwe oprogramowanie? Skutki działania złośliwego oprogramowania różnią się pod względem dotkliwości, od śledzenia stosunkowo nieszkodliwych danych po blokowanie urządzenia w celu uzyskania okupu lub niszczenie go dla zabawy.
Poniżej znajdziesz różne rodzaje złośliwego oprogramowania. Istnieje niezliczona liczba rodzajów takiego oprogramowania, więc skupimy się na najbardziej powszechnych. Oto najpopularniejsze rodzaje złośliwego oprogramowania:
Adware to stosunkowo nieszkodliwy rodzaj złośliwego oprogramowania i skupia się raczej na zarabianiu pieniędzy niż na niszczeniu komputera. To agresywne i oparte na reklamach oprogramowanie wyświetla banery reklamowe na stronach internetowych i w oknach aplikacji.
Objawy zainfekowania mogą być różne, ale głównym z nich są wyskakujące reklamy. Mogą być wyświetlane na pulpicie lub w programach, na stronach internetowych lub w aplikacjach, w których wcześniej się nie pojawiały.
Spyware to oprogramowanie, które zostało stworzone do tego, aby Cię szpiegować. To złośliwe oprogramowanie ukrywa się w tle, monitorując korzystanie z komputera i aktywność podczas przeglądania internetu. Może zbierać hasła, dane bankowe i e-maile, a nawet rejestrować naciśnięcia klawiszy lub zmieniać ustawienia zabezpieczeń. Wszystkie zebrane informacje są wysyłane do zdalnego użytkownika. Może ono również pobierać i instalować inne złośliwe aplikacje bez Twojej zgody.
Podobnie jak wirus biologiczny, wirus komputerowy rozprzestrzenia się z jednego gospodarza na drugiego, aby zainfekować jak najwięcej urządzeń. Dołączony do plików lub programów wirus może być rozpowszechniany pobierane pliki, wiadomości e-mail, media społecznościowe lub wiadomości tekstowe.
Zwykle jednak wirus nie jest w stanie samodzielnie zainfekować komputera – potrzebuje użytkownika, który uruchomi program, do którego został dołączony. Szkody spowodowane przez wirusy są różne, od drobnych uciążliwości, takich jak zmiana tapety na pulpicie, do poważnych awarii systemu lub całkowitej utraty danych.
W porównaniu z wirusami, robaki mogą wydawać się całkiem niewinne, ponieważ nie powodują żadnych bezpośrednich uszkodzeń systemu. Głównym celem robaka jest powielenie się i rozprzestrzenienie na dysku lokalnym lub w sieci.
Robakom mogą również towarzyszć tzw. „payloads”, części złośliwego oprogramowania zaprojektowane w celu uszkodzenia systemu lub wyodrębnienia informacji, choć nie musi tak być. Pierwszy znany robak, Creeper, po prostu powiadomił zainfekowanych użytkowników o swojej obecności.
Trojan dostaje się do wnętrza komputera, ukrywając się w niewinnie wyglądających programach, niczym koń trojański z greckiego eposu. Po dostaniu się do komputera, może otworzyć drzwi dla hakerów, aby mogli wejść do systemu i zbierać dane, a nawet całkowicie zablokować Twój komputer. Na przykład trojan Zeus zbiera dane, takie jak naciśnięcia klawiszy i dane uwierzytelniające. Trojan Emotet był z kolei znany z kradzieży danych od osób fizycznych i firm.
Złośliwe oprogramowanie typu ransomware jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń cybernetycznych ze względu na jego zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się i powodowania kosztownych szkód. Celem ransomware jest osiągnięcie zysku. Gdy ransomware zainfekuje urządzenie przez lukę systemową, szyfruje wszystkie dane użytkownika i blokuje go. Następnie wymaga od ofiary zapłacenia okupu za odszyfrowanie plików.
Keylogging to proces polegający na śledzeniu klawiszy wciskanych przez użytkownika w celu odkrycia jego poufnych haseł lub monitorowania prywatnych wiadomości. Istnieją różne typy keyloggerów, w tym oparte na stalkerware lub sprzęcie. Może to sprawić, że bardzo trudno je odkryć.
Złośliwe oprogramowanie może zainfekować Twoje urządzenia na kilka różnych sposobów. Oto najczęstsze z nich:
Najpopularniejszą metodą rozprzestrzeniania wirusów są wiadomości e-mail. Zarówno prosty spam, jak i wyrafinowane ataki phishingowe nadal podstępnie nakłaniają ludzi do klikania linków lub pobierania załączników zawierających złośliwe oprogramowanie.
Jeśli klikasz wszystkie wyskakujące okienka lub reklamy, które napotykasz podczas przeglądania, prawdopodobnie w końcu trafisz na złośliwą stronę internetową. Pobierze ona złośliwe oprogramowanie w tle, umieszczając keyloggera lub trojana na Twoim urządzeniu.
Niektóre rodzaje złośliwego oprogramowania rozprzestrzeniają się z jednego urządzenia na inne przez sieć wewnętrzną. Na przykład ktoś w biurze zapomniał o szkoleniu z zakresu cyberbezpieczeństwa i kliknął złośliwy link. Następnego dnia wszystkie komputery są zainfekowane, wszystkie pliki na nich są zaszyfrowane, a dostęp do kont jest niemożliwy.
Złośliwe oprogramowanie jest znane z doczepiania się do innych programów. Nawet gdy pobierasz godne zaufania oprogramowanie, możesz otrzymać więcej, niż chcesz. Możesz bezwiednie zainstalować złośliwe oprogramowanie wraz z zaufanymi plikami. Może to być zarówno nieco irytujące oprogramowanie reklamowe, jak i program szpiegujący, który wykrada Twoje dane bankowe.
Zmiany prędkości
Twoje urządzenie lub przeglądarki spowolniły do minimalnych prędkości
Problemy z wydajnością
Urządzenie często się zawiesza lub występuje awaria systemu
Aplikacje dziwnie się zachowują
Programy na komputerze otwierają się lub zamykają bez ostrzeżenia
Podejrzane aplikacje
Pliki, dodatki lub aplikacje na urządzeniu, których nie rozpoznajesz
Zmiany ustawień
Twoje ustawienia zabezpieczeń, przeglądarki lub aplikacji zmieniają się bez Twojej zgody
Nietypowe wiadomości
Nietypowe e-maile lub SMS-y, które zostały wysłane bez Twojej zgody
Przegrzanie
Urządzenie przegrzewa się lub bateria bardzo szybko się rozładowuje
Podejrzane opłaty
Twój rachunek za telefon wzrósł, a Ty nie wiesz dlaczego
Jedną z najbardziej wszechstronnych metod obrony przed jakimkolwiek złośliwym kodem jest renomowane oprogramowanie zabezpieczające. Jak zawsze najlepszym rozwiązaniem są narzędzia premium. Najlepsze pakiety oprogramowania są wspierane przez dedykowane zespoły programistów, którzy monitorują najnowsze zagrożenia i reagują na nie aktualizacjami programu tak szybko, jak to możliwe.
Nigdy nie klikaj wyskakujących okienek i upewnij się, że klikasz „X” po prawej stronie, aby je zamknąć. Aby ułatwić sprawę, włącz funkcję Threat Protection NordVPN, która zablokuje reklamy. Najedź kursorem myszy lub kliknij prawym przyciskiem myszy na linki, zanim je otworzysz, aby zobaczyć, dokąd Cię zabiorą.
Robienie częstych kopii zapasowych plików nie zabezpieczy Cię przed złośliwym oprogramowaniem, ale sprawi, że ataki będą znacznie łatwiejsze do usunięcia i mniej szkodliwe. Resetowanie urządzeń jest niemal pewnym sposobem na usunięcie większości złośliwego oprogramowania, ale staje się to uciążliwe, jeśli za każdym razem oznacza utratę ważnych plików. Dzięki częstemu tworzeniu kopii zapasowych nie będzie to stanowiło problemu.
Przed pobraniem aplikacji przeczytaj kilka recenzji online i pamiętaj, aby znaleźć co najmniej jedną negatywną. Co mówią użytkownicy? Czy narzekają na funkcje lub wydajność, czy też występują poważniejsze problemy? Czy ktoś zarzucił aplikacji bycie złośliwym oprogramowaniem?
Zbadaj najpoważniejsze luki w zabezpieczeniach urządzenia lub systemu operacyjnego. Jeśli je znajdziesz, będziesz w stanie ich uniknąć.
Gdy zaufana aplikacja lub Twój system operacyjny poprosi Cię o potwierdzenie aktualizacji, prawdopodobnie trzeba ją wykonać. Oprócz poprawy funkcji i wydajności, aktualizacje zwykle poprawiają nowo odkryte luki w zabezpieczeniach.
Dowiedz się, jak utworzyć silne hasło, które zapamiętasz. Możesz również użyć menedżera haseł, takiego jak NordPass, aby nie musieć polegać na słabych hasłach – NordPass wygeneruje, zapamięta i zabezpieczy hasła za Ciebie.
Gdy wykryjesz złośliwe oprogramowanie na swoim urządzeniu i je wyeliminujesz, jedną z pierwszych rzeczy, które należy zrobić, jest zmiana haseł.
Niezależnie od tego, czy jest to smartfon, czy komputer, Twoje urządzenie ma wiele wbudowanych ustawień, które mogą znacznie zwiększyć jego bezpieczeństwo.
Aplikacji NordVPN można używać na smartfonach, laptopach, komputerach PC i routerach, zapewniając lepszą ochronę przed złośliwym oprogramowaniem na wszystkich urządzeniach, zwłaszcza dzięki funkcji Threat Protection.
Korzystaj z kompleksowej ochrony dzięki naszym aplikacjom. Chroń swoje hasła, pliki i ruch internetowy.
Menedżer haseł NordPass
Pozwól, aby NordPass towarzyszył Ci na co dzień. Dzięki niemu Twoje hasła będą pod ręką nawet wtedy, gdy jesteś offline, co sprawi, że Twoje internetowe życie będzie prostsze i bezpieczniejsze.
Skaner wykrywania naruszeń danych
Otrzymuj ostrzeżenia w porę. Wbudowana funkcja NordPass Premium przeskanuje sieć i poinformuje Cię o wycieku Twoich poufnych danych do sieci.
Łatwa w użyciu szyfrowana chmura
NordLocker przechowuje Twoje pliki w bezpiecznej chmurze, dba o kopie zapasowe i synchronizację oraz chroni je przed szpiegami, kradzieżą i złośliwym oprogramowaniem. Nikt nie zobaczy, nie dotknie, ani nie sprzeda Twoich plików.
Dostęp internetowy nie wymaga aplikacji
Nie chcesz pobierać więcej aplikacji? Web Access NordLocker pozwoli Ci na bezpieczny dostęp do Twoich zaszyfrowanych metodą end-to-end schowków w chmurze poprzez przeglądarkę internetową.
Pomoc NordVPN zależy od złośliwego oprogramowania, z którym przyjdzie Ci się zmierzyć.
Blokuje niebezpieczne strony internetowe
Wbudowana funkcja Threat Protection od NordVPN blokuje dostęp do złośliwych stron internetowych, zanim będą miały szansę zainfekować Twoje urządzenie.
Usuwa złośliwe pliki
Threat Protection skanuje pobrane pliki i w przypadku wykrycia złośliwego oprogramowania natychmiast je usuwa.
Zwalcza wyskakujące okienka
Threat Protection blokuje potencjalnie złośliwe reklamy, zanim zdążysz je zobaczyć.
Zabezpiecza ruch
Szyfrowanie zapewniane przez VPN powoduje zamknięcie wielu kanałów infiltracji przed potencjalnymi hakerami i ich złośliwym oprogramowaniem (ale nie wszystkimi).
