Kısaca açıklama gerekirse siber suç bilgisayarları, bilgisayar ağlarını veya ağa bağlı cihazları içeren suç faaliyetidir. Siber suç, siber suçlular yani bilgi teknolojilerini (BT) yasa dışı olarak kullanan kişiler tarafından işlenir.
Siber suçlar iki gruba ayrılabilir: Bilgisayara bağımlı (BT olmadan mümkün olmayacak) suçlar ve bilgisayarın mümkün kıldığı (yalnızca BT’den yararlanan) suçlar. Aşağıdaki liste muhtemel her suçu içermez. Her gün yeni siber suç biçimleri ortaya çıkarılmaktadır.
Kimlik avı
Kimlik avı, güvendikleri biri gibi davranarak kurbanlardan para veya hassas bilgi dolandırıcılığı yapmak için kullanılan sosyal mühendislik tekniğidir.
Kimlik hırsızlığı
Suçlular; veri ihlalinden, karanlık ağ pazarlarından veya kimlik avından elde edilen bilgilerle kurbanı taklit ederek dolandırıcılık suçu veya diğer suçları işler.
Israrlı siber takip (Cyberstalking)
Israrlı Siber Takipçiler, kurbanlarını sosyal medyadan takip edebilir ve onlara zorbalık yapabilir. Bazı olağanüstü durumlarda kurbanın cihazını veya hesabını bile hack’leyebilirler.
Siber casusluk
Modern dünyada casuslar ve devlet tarafından yasaklı siber suçlular devlet sırlarını çalmak için çeşitli yasa dışı BT tekniklerini kullanabilir.
Hack’leme
Hacker’lar, veri çalmak ve ağlara sızmak için bilgisayar sistemlerindeki güvenlik açıklarından yararlanabilir.
Kötü amaçlı yazılım
Virüsler ve diğer kötü amaçlı yazılım biçimleri, kurbanın cihazına gizlice girmek ve hacker’ların dosyalarına erişmesine izin vermek için dosyalarda veya komut dosyalarında gizlenir.
Fidye yazılımı
Fidye yazılımı saldırıları, yüksek profilli kurbanları hedef alır ve fidye ödemeyi kabul edene kadar verilerini kilitler.
Yasa dışı içerik dağıtımı
Birçok yargı alanında çocuk pornografisi, telif hakkıyla korunan materyal veya yasalarca belirlenen diğer içerik türlerinin dijital dosyalarını paylaşmak yasa dışıdır.
Çevrimiçi ortamda güvenli olduğunuzu düşünebilirsiniz ancak siber suç istatistikleri aksini kanıtlıyor. Siber suçlular her gün 2.200’den fazla hayat değiştiren siber saldırı gerçekleştiriyor.
Her saniyede 75 veri kaydı çalınıyor.
Her 39 saniyede bir hacker saldırısı meydana geliyor.
Her beş kişiden biri siber suçların kurbanı olduğunu iddia ediyor.
Başımıza gelmeyeceğini düşünüyoruz, ta ki gelene kadar. Siber suçlar, günlük yaşamımızı etkileyen küresel bir sorundur.
Siber suçlar, sizin gibi insanlar da dâhil olmak üzere herkesi etkiler. Kullanıcılarımıza “Siber suç kurbanı oldunuz mu?” diye sorduk. İşte bize anlattıkları.
Yaş 36 · Almanya · Uzman
Hiçbir iz bırakmadan paramı çabucak yurt dışına aktardılar. Polis bana hiçbir şekilde yardım edemedi.
Yaş 48 · ABD · Uzman
Kendimi çok kötü hissettim. Suçlulara kredi kartı numaramı, şifrelerimi, banka hesap bilgilerimi vermiştim…
Yaş 30 · Japonya · Öğretmen
…E-posta adres defterimdeki kişilere spam göndermeye ve kredi bilgilerimi kullanarak alışveriş yapmaya başladılar.
Yaş 64 · ABD · Emekli
Dosyalarımın %95’ini, fotoğraflarımı, belgelerimi ve 4 torunumun 8 yıllık anılarını benden aldı.
Yaş 65 · ABD · Emekli
Bir sabah erken saatlerde banka hesaplarımı kontrol ettim ve kredi kartımda 7.400 $ borcu fark edince gözlerime inanamadım.
Yaş 67 · ABD · Emekli
Bize bu kişinin e-postamızı hack’lediği ve çevrimiçi yaptığımız her şeyi görebildiği söylendi…
Yaş 42 · Finlandiya · Uzman
Ne kadar kolay görünürse görünsün tüm hesaplarınız için aynı parolayı KULLANMAYIN.
Yaş 42 · ABD · genel müdür
Bir keylogger indirdim ve onlar WoW hesabımı hackledi, tüm mallarımı sattı ve hesabımı boşalttılar.
Yaş 43 · ABD · işletme sahibi
Güvenilir görünmeyen e-postaların eklerini veya bağlantılarını asla açmayın.
Yaş 29 · ABD · öğrenci
Bu kartların hepsinin de ülke çapında çeşitli alışverişlerde kullanıldığını öğrendim.
Yaş 25 · Avustralya · Uzman
Yaklaşık altı ay önce banka hesabımla ilginç alışverişler yapıldığını fark ettim.
Yaş 22 · Norveç · işçi
Fortnite V-bucks almak isteyen biri yüzünden kendimi borç içinde bulabilirdim.
Yaş 32 · Kanada · takım lideri
Kanada’ya taşınmadan yaklaşık sekiz yıl önce İngiltere’de kredi kartı hack’lenmesinin kurbanı oldum.
Yaş 26 · Hollanda · Uzman
Parolamı ve e-posta adresimi internette metin olarak görebiliyordunuz.
Yaş 18 · Birleşik Krallık’taki · öğrenci
Birinin seni bu kadar uzun süre takip etmesi oldukça endişe verici.
Yaş 32 · ABD · Uzman
Her şey yapmadığım 1000 $ bir ödeme için bankamdan gelen uyarıyla başladı.
Yaş 24 · ABD · Uzman
Bir adam e-posta adresime ve bu sayede cihazıma eriştiğini iddia etti.
Yaş 71 · Kanada · işletme sahibi
Etkilenen kayıtları hemen sildim ve tüm bilgisayarlarımı fidye yazılımı korumasıyla donattım.
Siber suçlular birçok açıdan saldırabilir, bu nedenle siber suçların önlenmesi çok yönlü bir yaklaşım gerektirir. Siber suçların bir adım önünde olmak ve finansal kayıplardan kaçınmak için bu ipuçlarını izleyin.
Bilgisayarınız veya mobil cihazın bir siber suçtan etkilenmişse çevrimdışı hâle getirmek siber suçluların kötü amaçlı yazılımlara uzak talimatlar göndermesini engelleyecektir.
Siber suçlular tarafından hangilerinin ele geçirildiğini belirlemek için tüm önemli hesaplarda şüpheli etkinlik olup olmadığını (parola değiştirme talepleri veya yeni abonelikler gibi) kontrol edin.
Banka hesabınızın veya kredi kartınızın ele geçirildiğinden şüpheleniyorsanız son işlemleri engellemek için hemen ilgili kurumla iletişime geçin.
Siber saldırının daha fazla yayılmasını önlemek için tüm önemli hesapların parolalarını değiştirin. Mümkünse iki faktörlü kimlik doğrulamayı kurun ve güvenilir bir parola yöneticisi kullanmaya başlayın.
Virüslü dosyaları tespit etmek ve temizlemek için virüsten koruma yazılımı ve diğer kötü amaçlı yazılımlara karşı koruma araçları kullanın. Kötü amaçlı yazılımlar sistemde ne kadar uzun süre aktif kalırsa o kadar fazla zarar verebilir.
Siber suçla ilgili tarih, saat ve diğer bilgileri not edin. Ayrıntılar, bunu polise bildirmenize ve gelecekte bu tür olayların nasıl önleneceğini anlamanıza yardımcı olacaktır.
İlk tehlikeyi atlattığınızda yetkililere haber verin. Siber suçları yerel polise bildirebilirsiniz veya ülkenizdeki özel siber suç önleme kuruluşlarıyla iletişime geçebilirsiniz.
Siber suçlular işvereninize saldırmak için sizden veri çalabilir. Şirket verilerini hedef alan saldırılara karşı işvereninizi uyarmak için kendisine olayı anlatın.
Tehlike altındaki cihazı bir BT uzmanına veya şirketinizin BT departmanına gösterin. Suç faaliyetinin bir sonucu olarak kaybettiğiniz verileri ve işlevleri kurtarmanıza yardımcı olabilirler.
Siber suçun ayrıntılarını değerlendirin ve gelecekte bu tür saldırılara karşı kendinizi korumak için çalışın. Hikâyenizi başkalarıyla paylaşmaktan ve yardım istemekten utanmayın.