Datingfraude: hoe je het kunt herkennen en voorkomen

Hoe vaak komt datingfraude voor in Nederland?

Hoewel de bekendste manieren van online oplichting nog altijd bankhelpdesk- en betaalverzoekfraude zijn, komt ook datingfraude steeds meer voor in ons land. Vorig jaar pakten oplichters een recordbedrag van 7,6 miljoen euro af van mensen via datingfraude. Dit is bijna een verdubbeling van de cijfers van 2022. Big business dus.

Uit de cijfers blijkt dat voornamelijk vrouwen boven de 50 het slachtoffer worden van datingfraude. Zo’n 60 tot 85% van alle slachtoffers komt uit die leeftijdsgroep. Dat betekent echter niet dat je als jonge man of vrouw veilig bent. Georganiseerde bendes gaan zeer geraffineerd te werk, waardoor iedereen op datingsites potentieel gevaar loopt.

Doordat de criminelen met nieuwe manieren komen om mensen veel geld afhandig te maken via datingapps en websites, is de verwachting dat deze vorm van oplichting alleen maar zal toenemen in de toekomst. Hoog tijd dat je deze scam leert herkennen om te voorkomen dat je er zelf slachtoffer van wordt.

Hoe herken je datingfraude?

Wat het herkennen van datingfraude lastig maakt, is dat criminelen vaak gebruik maken van echte profielen die ze online vinden. Vervolgens maken ze met de foto’s van deze personen een eigen dateprofiel aan (en soms ook andere socialmediaprofielen). Dit wordt catfishing genoemd.

Doordat de criminelen veel tijd en aandacht besteden aan het opbouwen van een profiel en een goed verhaal, is het herkennen van datingfraude vaak moeilijk. Toch zijn er manieren om te controleren of je echt met de persoon op de foto’s praat. Hier zijn enkele tekenen die erop kunnen wijzen dat je met een oplichter te maken hebt:

• De persoon waar je mee praat wil niet videobellen of afspreken. Als je al een tijdje met iemand praat, maar diegene heeft altijd een excuus om te videobellen of af te spreken, dan kan dit een teken zijn dat je te maken hebt met een oplichter. Sommige oplichters gaan overigens wél akkoord met videobellen, maar zeggen dan dat hun camera kapot is, waardoor je ze alsnog niet kan zien.
• Het socialmedia-account van je match ziet er apart uit. Daarmee bedoelen we dat het account van je match bijvoorbeeld heel weinig vrienden of likes heeft, terwijl hij of zij toch wel een heel leuk en sociaal leven lijkt te hebben. Online valt er maar verdacht weinig over je match te vinden. Een goede manier om te zien hoe sociaal je match echt is, is door te checken of hij mensen in zijn foto’s tagt en of er vrienden op zijn foto’s reageren. Controleer ook of je match door anderen getagd wordt.
• Je match is een rijke buitenlander die geen Nederlands spreekt. Heb je een match met een buitenlandse rijke miljonair, die enkel naar Nederland komt voor zaken? De alarmbellen zouden dan bij je af moeten gaan, want dit is één van de populairste vormen van datingfraude.
• Je match praat veel en snel over geld(problemen). Eerst is je match de perfecte partner, maar na een tijdje moet je financieel bijspringen vanwege geldproblemen. Later in de relatie merk je dat het steeds meer en meer over geldzaken gaat.
• De gesprekken worden al snel romantisch. Oplichters laten er vaak geen gras over groeien. Al snel zal je overladen worden met complimenten, horen dat hij of zij van je houdt en dat jullie soulmates zijn. Deze gesprekken vinden meestal al vrij snel plaats. Dit doen de oplichters omdat ze je zo snel mogelijk willen inpalmen.
• Jullie houden van precies dezelfde dingen. Om snel een goede klik met je op te bouwen, zegt je match dat hij van precies dezelfde dingen houdt waar jij ook van houdt. Als jij bijvoorbeeld erg begaan bent met het klimaat, dan is de kans groot dat je match zegt dat hij of zij bomen plant in Afrika of andere grote recycleprojecten doet. Op deze manier bouwen jullie sneller een vertrouwensband op.

Natuurlijk is het mogelijk dat je daadwerkelijk met een rijke buitenlander praat die verliefd op je wordt, maar als jij één of meerdere zaken herkent die we hierboven beschreven hebben, dan raden we je aan om erg voorzichtig te zijn. Zeker wanneer er om geld gevraagd wordt.

Welke vormen van datingfraude komen het meest voor?

Datingfraude komt over de hele wereld voor. Vaak zijn het georganiseerde bendes uit het buitenland, maar er zijn ook genoeg Nederlandse datingoplichters te vinden op het internet. Deze oplichters hebben hun eigen werkwijze en methodes ontwikkeld om zo meerdere slachtoffers geld afhandig te maken. Hieronder vind je een paar van de bekendste scams op het moment.

De rijke buitenlander

Ontmoet je een steenrijke buitenlander op het internet die zijn geld verdiend heeft met zaken of beleggen? We raden je aan om hier dan kritisch naar te kijken. Dit is namelijk één van de nieuwste en grootste datingscams op het moment. Deze aanpak werkt zo goed omdat de oplichter geen geld aan je vragen voor hun problemen, maar juist omdat ze zeggen dat ze je rijk kunnen maken.

De oplichter biedt je bijvoorbeeld aan om geld voor je te beleggen, vaak op nepbetaalsites. Deze zien er vaak precies hetzelfde uit als echte betaalsites. Als je geen gebruik maakt van Threat Protectio Pro op je computer of telefoon, dan ben je niet beschermd tegen dit soort websites en andere cyberdreigingen op het web. Als de oplichters eenmaal je betaalgegevens hebben, dan kunnen ze al het geld van je rekening halen.

De buitenlandse man of vrouw in nood

Dit is een andere methode die veel gebruikt wordt door buitenlandse oplichters. Zodra je een match hebt met een buitenlandse man of vrouw, zegt diegene dat ze snel naar Nederland komen. Nu zijn ze echter nog in het buitenland.

Als je match bijna naar Nederland toe zegt te komen, gebeurt er iets: een ongeluk, een ziek familielid of een financiële tegenvaller. Misschien zeggen ze dat ze geen geld hebben om naar Nederland te reizen. De oplichter zal vervolgens aan je vragen om geld te storten om hen te helpen.

Maar er wordt niet altijd gevraagd om geld over te maken. Het kan ook zo zijn dat jouw match zegt dat hij liever via een andere app wil communiceren. Jij moet deze app dan vervolgens downloaden via een link. Via deze link kunnen zij stalkerware of ransomware op je computer installeren.

Zo krijgen ze toegang tot je computer, data, locatie met IP-adres en al je andere gegevens. Hierna kunnen de criminelen je gegevens stelen of losgeld eisen. Omdat er niet direct om geld wordt gevraagd, hebben veel mensen niet door dat ze gevaar lopen. Daarom is dit ook zo’n effectieve manier voor criminelen om mensen op te lichten.

De (buitenlandse) militair

De militaire scam is een klassieke methode die zo populair is, dat zelfs het Amerikaanse leger een artikel heeft geschreven over hoe je deze scam kunt herkennen. De scam gaat als volgt: net voordat jullie gaan afspreken, wordt de oplichter uitgezonden naar het buitenland voor een missie.

Vervolgens wordt er geld gevraagd voor levensonderhoud, een betere verbinding (zodat jullie kunnen blijven praten) en andere zaken. Het gaat in deze scam vaker om kleinere bedragen per keer, maar deze vorm van oplichting kan jarenlang duren. Hierdoor kan het slachtoffer over een lange periode erg veel geld kwijtraken.

De sextortion-scam

Sommige oplichters willen naaktfoto’s of video’s van je hebben nadat ze een lange tijd met je aan het praten zijn. Als je deze foto’s of video’s naar hun stuurt, dreigen ze vervolgens om deze online te verspreiden, tenzij je veel geld overmaakt of meer naaktbeelden stuurt. Dit type oplichting staat bekend als sextortion.

Tips om jezelf tegen datingfraude te beschermen

Uiteraard zijn er ook Nederlandssprekende oplichters actief op datingsites en apps. Ze hoeven echter niet altijd Nederlands te zijn, want ze kunnen met de hulp van een bot perfect Nederlands praten. Je bent dus niet automatisch veilig als je een Nederlandse match hebt.

Om zo veilig mogelijk online te daten, is het verstandig om de volgende tips op te volgen:

• Zoek de afbeelding van je match online op. Met Google Image Search kan je jouw match opzoeken. Krijg je andere namen bij dezelfde foto? Grote kans dat je met een oplichter te maken hebt.
• Stuur de persoon geen geld en persoonlijke gegevens. Dit beperkt zich niet alleen tot directe overboekingen, maar ook vouchers of cadeautjes. Wanneer er om persoonlijke gegevens of foto’s van je paspoort gevraagd worden, geef deze dan ook niet.
• Houd de communicatie zoveel mogelijk op de site of app en download geen nieuwe apps. Datingfraudeurs willen zo snel mogelijk de gesprekken verplaatsen naar WhatsApp of een app die je moet installeren. Download ook geen onbekende apps voor communicatie. Deze kunnen malware bevatten.
• Sta erop om te videobellen met je match. De beste manier om erachter te komen met wie je echt te maken hebt, is door simpelweg te videobellen. Laat je niet afschepen met excuses. Als iemand je de hele dag berichten kan sturen, dan kan diegene ook best even met je videobellen. Zorg er altijd voor dat je daadwerkelijk het gezicht van diegene ziet.

Als je deze tips opvolgt, dan maken cybercriminelen weinig kans om jouw gegevens te stelen. Als je twijfelt over je match of slachtoffer van datingfraude bent, dan kun je contact opnemen met de Fraudehelpdesk.