Adware – co to jest?
Infekcja adware może nastąpić poprzez pobranie i zainstalowanie darmowego oprogramowania z niepewnego źródła. Bardzo często zdarza się, że twórcy programów użytkowych nie pobierają opłat za korzystanie ze swojej pracy, ale uzyskują przychody dzięki wyświetlanym reklamom. Samo integrowanie reklam w oprogramowanie nie jest jeszcze niczym szkodliwym – to dobra opcja zarobku dla mniejszych twórców, dzięki której mogą oni udostępniać swoje dzieła klientom bezpłatnie.
Problem zaczyna się wtedy, gdy adware zaczyna przekształcać się w spyware lub inny rodzaj złośliwego oprogramowania, a reklamy stają się bardzo uciążliwe, nie dają się zamknąć albo przekierowują użytkownika na podejrzane witryny internetowe. Wstawianie kodów wyświetlających reklamy do darmowych programów może także stanowić pole do popisu dla hakerów.
Oprogramowanie adware – dlaczego jest niebezpieczne?
Pobieranie darmowych programów z Internetu zawsze wiąże się z ryzykiem zainfekowania komputera wirusem bądź złośliwym oprogramowaniem. Możliwość zainstalowania na urządzeniu adware także zawiera się w tym ryzyku. Adware samo w sobie nie jest tak szkodliwe, jak inne rodzaje malware, ale potrafi skutecznie uprzykrzyć życie.
Komputer zainfekowany oprogramowaniem typu adware może zacząć zachowywać się dziwnie, na przykład wyświetlać uporczywe, niezamykające się reklamy na pulpicie. Tego typu malware jest również w stanie wpłynąć na ustawienia urządzenia (zmienić stronę startową przeglądarki) oraz na domyślną wyszukiwarkę internetową lub przekierowywać użytkownika na szkodliwe strony internetowe wbrew jego woli.
Program adware może także występować w pakiecie z innym złośliwym oprogramowaniem, stając się o wiele bardziej szkodliwym. Dla przykładu nierzadko ten rodzaj malware jest zintegrowany ze spyware – programem, który monitoruje w tle aktywność internauty w sieci.
Spyware jest w stanie śledzić wpisywanie haseł, loginów czy nawet danych kart kredytowych, a następnie wykradać je i przekazywać hakerom.
Niektórzy oszuści internetowi wyposażają swoje adware w funkcję rootkit, która skutecznie ukrywa niepożądaną działalność programu na komputerze, czyniąc tym samym wgrany malware trudniejszym do wykrycia i usunięcia.
Jak dochodzi do infekcji programem adware?
Ofiarami oprogramowania adware najczęściej padają użytkownicy Internetu, którzy pobierają programy w darmowej wersji z niepewnych źródeł. Często bywa też tak, że nie czytają oni informacji pokazywanych przez kreatora instalacji i nieświadomie godzą się na wgranie pakietu zawierającego nie tylko pożądany przez siebie program, ale również dodatki do niego – w tym właśnie adware.
Do zainfekowania oprogramowaniem typu adware może także dojść wtedy, gdy użytkownik zostanie przekierowany na złośliwą stronę internetową albo stanie się ofiarą hakerów wykorzystujących luki w zabezpieczeniach systemu.
Jak rozpoznać infekcję oprogramowaniem typu adware?
Istnieje kilka szczególnych objawów, którymi charakteryzują się infekcje programami klasyfikowanymi jako adware:
- na pulpicie i w przeglądarce pojawia się więcej reklam niż zwykle;
- domyślna strona startowa przeglądarki zmieniła się bez ingerencji użytkownika;
- na pulpicie lub w przeglądarce pojawiają się reklamy nakłaniające do szybkiej reakcji, na przykład informujące o potencjalnym zainfekowaniu wirusem i przekierowujące na podejrzane strony z fałszywym rozwiązaniem problemu;
- komputer działa wolniej, zawiesza się, często nie odpowiada;
- na pulpicie i na pasku narzędzi lub przeglądarki pojawiły się nowe, nieznane ikony;
- na pasku narzędzi przeglądarki pojawiły się rozszerzenia i wtyczki, które nie zostały zainstalowane przez użytkownika;
- wyszukiwanie fraz w przeglądarce daje dziwne, niecodzienne wyniki przekierowujące na podejrzane strony internetowe.
Adware na smartfonie z Androidem
Nie tylko komputery osobiste są narażone na zainfekowanie adware. Smartfony z Androidem również mogą stać się środowiskiem działania tego złośliwego oprogramowania. Jak się okazuje, aplikacje dostępne w Google Play nie zawsze są w pełni bezpieczne. Część z nich to po prostu podrobione wersje już istniejących programów z dodatkowym adware. Ich celem jest oszukiwanie nieświadomych użytkowników i infekowanie ich urządzeń.
W przypadku smartfonów łatwo chronić się przed Adware. Android to system współpracujący z wieloma programami antywirusowymi. Warto zainstalować takie narzędzie i regularnie skanować system pod kątem podejrzanych plików. Ponadto zawsze powinno się pobierać aplikacje z zaufanych źródeł. W razie podejrzenia infekcji należy prędko odinstalować programy odpowiedzialne za ten stan, a dla spokoju ducha zmienić dane logowania do aplikacji sieciowych.
Jak chronić się przed adware?
W przypadku złośliwego oprogramowania obowiązuje zasada „lepiej zapobiegać niż leczyć”. W związku z tym warto stosować się do kilku prostych reguł, by uniknąć problemu, jakim jest infekcja wirusem reklamowym.
Rozważne instalowanie oprogramowania
Podczas pracy kreatora instalacji należy zawsze uważnie czytać wyświetlane przez niego informacje i w razie potrzeby odznaczać opcje instalowania dodatkowych narzędzi.
Korzystanie ze wtyczek blokujących reklamy
Dodatki do przeglądarki takie jak uBlock czy Adblocker skutecznie blokują reklamy, uniemożliwiając tym samym nawet przypadkowe kliknięcie i przekierowanie na złośliwą stronę internetową.
Posiadanie zawsze włączonej zapory ogniowej
Zapora sieciowa (firewall) to narzędzie monitorujące zarówno wychodzący, jak i przychodzący ruch sieciowy. Firewall skutecznie chroni przed niebezpieczeństwami – nie powinno się go dezaktywować.
Posiadanie aktualnego oprogramowania antywirusowego
Antywirus, podobnie jak firewall, to konieczność dla każdego użytkownika sieci dbającego o swoje bezpieczeństwo. Rynek oferuje bardzo szeroki wybór rozwiązań na komputery osobiste oraz urządzenia mobilne.
Korzystanie z usługi VPN
Wirtualna sieć prywatna to usługa zwiększająca bezpieczeństwo użytkownika oraz wzmacniająca jego prywatność. VPN sprawia, że osoba korzystająca z Internetu jest praktycznie niewykrywalna dla hakerów. Łączenie się z siecią za pośrednictwem usługi VPN online to nie tylko ochrona przed adware, ale także innymi rodzajami złośliwego oprogramowania. Ponadto funkcja Threat Protection Pro oferowana przez NordVPN rozpoznaje i blokuje wszystkie potencjalnie szkodliwe witryny, tym samym chroniąc urządzenie przed zainfekowaniem.
Zaawansowane szyfrowanie, globalna infrastruktura i 30-dniowa gwarancja zwrotu pieniędzy. Właśnie to wyróżnia NordVPN spośród milionów innych aplikacji zwiększających cyberbezpieczeństwo.
Jak usunąć adware z komputera?
Zainfekowanie komputera adware to jeszcze nie koniec świata. Najprostszym sposobem na pozbycie się go jest odinstalowanie narzędzia, które spowodoało problem. W tym celu należy w systemie odszukać funkcję „dodaj/usuń programy” i usunąć sprawcę. Jeśli nie wiadomo, który z programów odpowiada za nietypowe zachowanie komputera, wszystkie narzędzia można posortować według daty instalacji i odinstalować te najnowsze.
Takie usunięcie problemu stanowi najprostsze rozwiązanie, jednak niektórzy twórcy złośliwego oprogramowania stosują zabezpieczenia. Z tego względu warto regularnie wykonywać kopie zapasowe systemu. W drastycznych przypadkach może się okazać, że adware jest niemożliwe do całkowitego usunięcia. W tej sytuacji najbezpieczniej będzie przywrócić cały system do stanu sprzed infekcji dzięki kopii zapasowej. Po tym działaniu dobrze pozmieniać wszystkie hasła do portali społecznościowych, kont bankowych i innych ważnych usług.
