VPN Yasal Mı? Türkiye’deki VPN Kısıtlamalarının Yasal Dayanağı Nedir?

VPN Kullanmak Yasal Mı?

VPN servisleri, çevrimiçi gözetleme ve sansür uygulayan hükümetler için daima bir problem teşkil etmiştir. Bunun nedeni, NordVPN gibi güçlü bir VPN servisinin sansürlenmiş web sitelerine erişim sağlaması ve çevrimiçi gözetlemeyi engelleyebilmesidir. Bir VPN servisi kullanarak;

• Herkese açık ücretsiz ve güven teşkil etmeyen Wi-Fi internet bağlantılarını bile güvenli hale getirebilirsiniz.
• Çevrimiçi özgürlüğünüzden taviz vermeden baskıcı hükümetlerin sansürlerini etkisiz hale getirebilirsiniz.
• Hassas konular hakkında korkmadan bilgi arayabilir ve iletişim kurabilirsiniz.
• Güvenliği önem taşıyan ticari sır gibi bilgileri koruyabilirsiniz.
• İnternette özgürce ve gizliliğinizden taviz vermeden dolaşabilirsiniz.

Tüm bu avantajların baskıcı hükümetleri neden rahatsız edeceğini anlayabilirsiniz: VPN servislerini kullanmak, kontrolü yeniden size verir ve hangi sitelere girip hangi verilere erişim elde edeceğinize kendiniz karar verebilirsiniz. Bu, çevrimiçi gözetleme ve sansür uygulayan hükümetleri rahatsız eder ve bazıları VPN servislerini tamamen yasadışı ilan eder. Bazıları ise açıkça yasadışı ilan etmemesine rağmen servis kullanımına bazı kısıtlamalar getirir, Türkiye bu kategoriye giriyor. Yani VPN kullanmak yasal mı sorusunun cevabı, yaşadığınız ülkeye göre değişiyor. Türkiye’de VPN kullanmak suç mu sorusunun cevabı ise hayır; ancak aşağıda izah edeceğimiz gibi bu durumun bazı istisnaları bulunuyor.

VPN Kullanmanın Yasadışı Olduğu Ülkeler

Ülkelerdeki internet özgürlüğüne dair Freedom House tarafından hazırlanan yıllık raporlar, VPN kullanmanın nerede yasal, nerede yasadışı olduğu hakkında bir fikir edinmek için yeterli. Bu rapora baktığımızda, VPN kullanmanın yasadışı ilan edildiği ülkelerin şunlar olduğunu görüyoruz:

• Çin Halk Cumhuriyeti. Bu ülkede sadece hükümet tarafından onaylanmış (yani hükümet tarafından kontrol edilen) VPN servislerinin kullanılmasına izin veriliyor. Üçüncü tarafların sunduğu VPN hizmetlerinden faydalanmak ise yasadışı, ancak turistler bu servislerden faydalansa dahi başları belaya girmiyor. Yasak, asıl olarak Çin vatandaşları için uygulanıyor.
• Rusya. 2017 yılında, Rusya hükümet tarafından onaylanmamış tüm VPN servislerini yasakladı.
• Belarus. Hem VPN hem de TOR ağı bu ülkede yasaklanmış durumda.
• Irak. Tüm VPN servisleri IŞİD ile mücadele kapsamında yasaklanmış durumda.
• Birleşik Arap Emirlikleri. Hükümet tarafından yasaklanan web sitelerine (veya hizmetlere) VPN aracılığıyla ulaşmak ciddi bir suç sayılıyor.
• Umman. Yalnızca hükümete bağlı iletişim denetleme kurulunun onayladığı VPN servislerinin kullanılmasına izin veriliyor.
• İran. Yalnızca hükümet tarafından onaylanan VPN’ler kullanılabiliyor
• Mısır. Yasaklanmış web sitelerine VPN kullanarak ulaşmak ciddi bir suç teşkil ediyor.
• Türkmenistan. VPN kullanmak tamamen yasaklanmış durumda ve yasağa uymamak çok ağır cezalara tabi.
• Kuzey Kore. VPN kullanmak tamamen yasak ve sadece hükümetin onay verdiği web sitelerine girilebiliyor.

Türkiye’de VPN Yasaklandı Mı?

Türkiye’de VPN yasal mı sorusunun cevabı teknik olarak evet. Vpn’leri açıkça yasaklayan herhangi bir kanun hükmü bulunmuyor. Kanunsuz suç olması mümkün olmadığından, Türkiye’de VPN yasaklandı mı sorusunun cevabı da hayır. VPN kullanmak, DNS değiştirmek ve erişim engeli getirilen sitelere ulaşmak, şu anda suç teşkil etmiyor ve bunlara dair herhangi bir kanun hükmü de zaten bulunmuyor.

5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun gereği, erişim sağlayıcıları hakkında erişime engelleme kararı veren içeriklere VPN ve DNS aracılığıyla erişilmesini engellemekle yükümlü. Bunu nasıl yapacağı erişim sağlayıcıya kalmış, kullanıcılara yönelik bir düzenleme bulunmuyor.

Ancak hepimizin bildiği gibi, Türkiye’de VPN servislerinin büyük bir bölümüne ulaşılamıyor ve VPN yasaklandı haberleri ortada dolaşıyor: Onları yasaklayan bir kanun hükmü olmasa da hükümet VPN servislerine erişimi imkânsız hale getirmek için bir dizi idari düzenleme yapıyor. Peki, madem onları açıkça engelleyen bir kanun hükmü yok, bu nasıl mümkün oluyor?

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tüm internet servis sağlayıcılarına (örneğin Türk Telekom’a) bir talimat göndererek 5651 sayılı kanunun 6. Maddesi kapsamında VPN servislerine erişimin engellenmesini talep ediyor ve bu kapsamda engellenecek VPN servislerinin bir listesini gönderiyor. 5651 sayılı kanunun 6. Maddesi, erişim sağlayıcıya “Herhangi bir kullanıcısının yayınladığı hukuka aykırı içerikten, bu Kanun hükümlerine uygun olarak haberdar edilmesi halinde ve teknik olarak engelleme imkânı bulunduğu ölçüde erişimi engelleme” yükümlülüğü getirmiş. VPN kullanmak bu tip bir engellemeyi ortadan kaldıracağı için, bu madde gerekçe gösterilerek yasaklama talep ediliyor. Yani net bir yasal düzenleme olmamasına rağmen, bir kanun maddesi yorum suretiyle genişletilerek uygulanıyor. İşin özeti şu: Türkiye’de VPN yasal mı? Evet, ama VPN kullanmak tamamen engellenebilir, bu da “yasal”.

VPN Yasağı Nasıl Uygulanıyor?

VPN yasağı iki şekilde uygulanıyor:

• VPN servisinin sunucularına erişim engelleniyor. Servisin kendisi halen çalışıyor ancak sunucuya bağlanamadığınız için hizmetten de yararlanamıyorsunuz.
• Deep packet inspection (DPI – derin paket incelemesi) adı verilen bir yöntemle veri trafiği incelenerek VPN trafiğinin bazı türleri tespit edilebiliyor.

NordVPN özgür, sınırsız ve sansürsüz bir internete inanıyor ve herkesin fikrini korkmadan ifade edebileceği bir dünya için üzerine düşeni yapıyor. Bu, VPN Türkiye hizmetlerimiz için de geçerli: NordVPN ile Türk kullanıcılar da internete güvenli, özgür ve sınırsız bir şekilde bağlanabilir.