Wat is een Trojaans paard? Is het een virus of malware?

Wat is een Trojaans paard?

Een Trojaans paard, ook wel trojan virus of trojan horse genoemd, is malware die zich als een legitieme software vermomd. Door zich als onschuldige, praktische software voor te doen, worden gebruikers verleid de trojan op hun apparaat te installeren. Cybercriminelen gebruiken de malware vervolgens om toegang tot je systeem en persoonlijke gegevens te krijgen. De benaming trojan virus is eigenlijk niet juist. Een computervirus kan zichzelf namelijk activeren en repliceren, terwijl een trojan door de gebruiker geactiveerd moet worden. Het is dus geen virus, maar een vorm van malware.

Soorten trojans

Er zijn verschillende soorten trojan malware, afhankelijk van het doel dat een hacker probeert te bereiken en de manier waarop een trojan werkt. Deze soorten komen het meeste voor:

• Backdoor trojan. Dit type trojan geeft op afstand toegang tot je computer zodat hackers opdrachten kunnen uitvoeren, je gegevens kunnen bespioneren en andere kwaadaardige acties kunnen uitvoeren. Een backdoor trojan kan meer malware op je computer installeren en je systeem volledig ruïneren.
• Banking trojan. Banking trojans gebruiken keyloggers om je creditcardgegevens, wachtwoorden en verificatiegegevens te stelen. Hackers kunnen zich voordoen als een bekende bank, een valse website maken en gebruikers verleiden tot het invoeren van hun gegevens. Dit soort oplichting gebeurt meestal via een kwaadaardige link in een e-mail of sms.
• Downloader trojan. Deze trojans hebben maar één missie: binnenkomen in je systeem om meer malware te downloaden en installeren.
• DDoS-trojan. Bij een DDoS-aanval wordt een netwerk, server of dienst overspoeld met een enorme hoeveelheid verkeer, waardoor het systeem vastloopt. Deze aanvallen worden meestal uitgevoerd door botnetlegers, een groep geïnfecteerde apparaten waarvan de gebruikers geen idee hebben van de processen die op de achtergrond draaien. DDoS-trojans zijn alleen geïnteresseerd in het rekruteren van meer 'zombie'-soldaten voor het botnetleger, zodat een hacker genoeg middelen kan verwerven om een aanval uit te voeren.
• Valse antivirus trojan. Zoals de naam al doet vermoeden, doen deze trojans zich voor als legitieme antivirussoftware. Ze veroorzaken paniek onder gebruikers door te beweren dat hun systeem geïnfecteerd is en vragen een betaling om alles op te schonen. Als je besluit te betalen, kan dit het echter erger maken.
• Ransom trojan. Dit type trojan versleutelt je gegevens, zodat je er niet meer bij kunt. Als je de verantwoordelijke cybercriminelen weigert te betalen, krijgt je je bestanden misschien niet terug. Maar er is geen garantie dat je je gegevens na betaling wel terugkrijgt.

Hoe verspreidt een trojan zich?

Het Trojaanse paard doet zich voor als een legitiem bestand om gebruikers tot downloaden te misleiden. Meestal neemt een trojan de vorm aan van een spel, een MP4 of software. Dit zijn de vier manieren waarop een trojan zich verspreidt:

• Software: Veel trojans vermommen zich als ‘handige’ software die via websites wordt aangeboden;
• E-mail trojan: Een e-mailbijlage is een andere manier om trojans te verspreiden. Vaak is de mail afkomstig van een “gerenommeerd” bedrijf of een (gehackt) contactpersoon;
• Berichten-apps: Een cybercrimineel kan zich voordoen als een nieuwe vriend en je via een berichten-app een bijlage sturen;
• Pop-ups: Dergelijke pop-ups bevatten vaak berichten zoals “Je computer is met een virus geïnfecteerd en moet nu gescand worden. Klik op OK om door te gaan.”

Wat doet een Trojaans paard?

Het doel van een Trojaans paard is in de eerste plaats om je over te halen schadelijke software op je computer, tablet, of smartphone te installeren. Wanneer de trojan op je systeem staat, kunnen hackers het programma gebruiken om je te bespioneren, toegang tot bestanden of privé-informatie te verkrijgen of zelfs je hele systeem over te nemen.

We noemden net al dat er veel verschillende soorten trojans zijn, die allemaal op een andere manier werken. Behalve de trojan-downloader gebruiken hackers ook vaak backdoor trojans. Dit type trojan geeft cyebrcriminelen toegang tot je systeem, waardoor ze je computer op afstand kunnen beheren en in je bestanden kunnen neuzen. Andere veelgebruikte trojans kunnen een DDoS-aanval uitvoeren of een virus op je apparaat installeren.

Hoe herken je een Trojaans paard?

“Maar hoe weet ik of ik een trojan virus heb,” vraag je je vast af. Want is dit altijd duidelijk of kan je computer geïnfecteerd zijn zonder dat je het weet?

Je computer kan inderdaad geïnfecteerd zijn zonder dat je het weet. Het is vaak moeilijk om een Trojaans paard te herkennen. Sommige software is zo goed ontworpen dat zelfs virus- en malwarescanners het niet als kwaadaardig herkennen. Zo kunnen hackers lange tijd toegang tot je gegevens of systeem hebben, zonder dat je het zelf doorhebt. Daarom is het zo belangrijk om alleen software van vertrouwde bronnen te downloaden en te installeren. Bijvoorbeeld rechtstreeks van de website van een vertrouwd bedrijf of uit de Google Play of App Store.

Let verder op de volgende tekenen die op een trojan kunnen duiden:

• Er verschijnen vreemde advertenties op je apparaat;
• Je systeem lijkt langzamer te werken;
• Er worden onbekende programma’s op de achtergrond uitgevoerd;
• Je firewall is uitgeschakeld, maar je hebt dit zelf niet gedaan;
• Je wordt opeens omgeleid naar onbekende websites;
• Er verschijnen rare pictogrammen op de taakbalk.

Hoe kun je jezelf tegen een Trojaans paard beschermen?

Onthoud dat voorkomen beter is dan genezen! Volg deze tips om jezelf tegen een Trojaans paard te beschermen:

• Klik nooit op verdachte links en installeer nooit programma’s die via e-mail naar je zijn verzonden (behalve als je 100% zeker weet dat de afzender betrouwbaar is);
• Download nooit software of bestanden van internet via onbekende bronnen of verdacht uitziende websites;
• Gebruik Threat Protection Pro. Net als een antivirus scant de Threat Protection Pro-functie van NordVPN de bestanden die je downloadt op malware en blokkeert ze voordat ze je apparaat infecteren. De functie blokkeert daarnaast trackers en opdringerige advertenties en voorkomt dat je op schadelijke websites terechtkomt.
• Installeer een adblocker om banners, pop-ups en advertenties te weren;
• Gebruik een VPN die alle informatie tussen jou en de buitenwereld versleutelt voor extra beveiliging en privacy.

Het mythische paard van Troje

De oorlog van Troje is één van de beruchtste oorlogen in de Griekse mythologie. De Grieken belegerden de stad Troje jarenlang zonder succes, totdat ze een list bedachten. Ze bouwden een enorm houten paard dat ze de Trojanen “cadeau” gaven. Toen de Trojanen het paard binnenhaalden, bleek het gevuld met Griekse soldaten. Zo wisten de Grieken Troje uiteindelijk te veroveren. Dit is precies hoe de moderne, technologische versie van het Trojaanse paard werkt: het doet zich onschuldig voor, maar blijkt iets heel anders te zijn.