Wat is spam en hoe kun je het stoppen?
Ben je de constante spamberichten, robocalls en ongewenste e-mails beu? In het beste geval zijn ze vervelend – en in het slechtste geval zijn ze gevaarlijk en infecteren ze je apparaat met malware. Maar wat is spam precies? En hoe kun je het herkennen en voorkomen?
Inhoud
Wat is de betekenis van spam
Voordat we uitleggen hoe je spam kunt stoppen, zullen we het begrip eerst definiëren. Want wat valt er allemaal onder spam?
De term ‘spam’ verwijst naar ongevraagde berichten (vaak in de vorm van e-mails of smsje) die massaal worden verzonden. Wanneer bedrijven je veel spam mail sturen, is dit vervelend. Maar als hackers dit doen, is het gevaarlijk. Bedrijven mogen je overigens officieel geen berichten sturen als je hier geen toestemming voor hebt gegeven.
Is spam gevaarlijk?
Spam is gevaarlijk als je je door een spambericht laat verleiden om gevoelige gegevens prijs te geven of malware op je apparaat te downloaden. Wees daarom waakzaam en leer de verschillende soorten spam herkennen. Vooral e-mailspam is prominent. Gmail alleen blokkeert elke dag al meer dan 100 miljoen phishing-e-mails, maar toch glipt de meeste spam door het net. Ongeveer 94% van alle spamberichten is besmet met malware die je apparaat kan infecteren. Gelukkig kun je spam telefoonnummers blokkeren en spam mail verwijderen. Zo kun je jezelf tot op zekere hoogte beschermen. Verderop in het artikel geven we meer tips om spam te stoppen.
Hoe komen spammers aan je gegevens?
Op de volgende manieren kunnen spammers aan je e-mailadres of telefoonnummer komen:
- Je data is verkocht. Websitebeheerders of internetproviders kunnen je gegevens aan spammers verkopen.
- Je hebt je aangemeld voor een ‘gratis’ dienst. Sommige producten of diensten zijn gratis in ruil voor je e-mailadres.
- Spammers wissen e-mailadressen onder elkaar uit. Er worden vaak enorme lijsten met e-mailadressen en telefoonnummers uitgewisseld tussen oplichters.
- Je apparaat is geïnfecteerd met malware. Malware kan de schijfstations van je apparaat op e-mailadressen scannen. En als je met een gedeeld netwerk bent verbonden (bijvoorbeeld op het werk), kunnen hackers malware gebruiken om verkeer tussen jou en anderen onderscheppen.
- Je gegevens zijn gelekt. In 2020 zijn er 280 miljoen e-mailadressen uit een Microsoft-database gelekt en het aantal datalekken lijkt sindsdien niet minder te worden.
Welke soorten spam zijn er?
Spammers gebruiken vele vormen van communicatie om hun ongevraagde berichten massaal te verzenden. Sommige hiervan zijn marketingberichten die ongewenste goederen promoten. Andere soorten spamberichten verspreiden malware, proberen je te verleiden gevoelige informatie weg te geven of geld afhandig te maken.
Spamfilters van e-mailproviders vangen veel van deze berichten op, maar er glipt ook heel veel spam door het net. Of het nu via e-mail, sms, telefoon of social media is, je zult met spam geconfronteerd worden. Leer de verschillende soorten spam herkennen om de bedreiging ervan te vermijden:
Phishing-e-mails
Phishing-e-mails zijn een soort spam die cybercriminelen naar veel mensen sturen in de hoop er een paar slachtoffers uit te ‘vissen’. Phishing-e-mails verleiden slachtoffers tot het onthullen van gevoelige informatie, zoals website-logins of creditcardgegevens.
E-mailspoofing
Valse e-mails imiteren een e-mail van een legitieme afzender en vragen je een specifieke actie te ondernemen. Goede spoofs zijn bijna niet van echt te onderscheiden en imiteren vaak grote, bekende bedrijven zoals Apple of PayPal.
Veelvoorkomende spoofing-berichten omvatten bijvoorbeeld:
- Een verzoek tot betaling van een openstaande factuur
- Een prompt om je wachtwoord opnieuw in te stellen of je account te verifiëren
- De vraag om factureringsgegevens bij te werken
Helpdeskfraude of oplichting met technische ondersteuning
In het geval helpdeskfraude of oplichting met technische ondersteuning geeft het spambericht aan dat je een probleem hebt en contact met de helpdesk of technische ondersteuning op moet nemen door een telefoonnummer te bellen of op een link te klikken. Net als bij e-mailspoofing, doen deze soorten spam vaak alsof ze afkomstig zijn van een groot technologiebedrijf zoals Microsoft of een cyberscuritybedrijf.
Spam met actueel nieuws
Actuele onderwerpen in het nieuws kunnen in spamberichten worden gebruikt om je aandacht te trekken. In 2020, toen de wereld werd geconfronteerd met de Covid-19-pandemie en bedrijven in zwaar weer kwamen, was financiële hulp aan bedrijven een populair spamonderwerp. De oplichters probeerden op deze manier bankgegevens te ontfutselen.
Direct deposit scam
Dit type spam is een vorm van een phishing-aanval. Een oplichter neemt contact op met een payrollmedewerker via een vals e-mailadres dat van iemand in het bedrijf lijkt te zijn.
In de e-mail staat dat de bankgegevens van de werknemer moeten worden bijgewerkt of opnieuw moeten worden gegeven. Als de werknemer erin trapt en zijn bankgegevens prijsgeeft, heeft de oplichter toegang tot de rekening van zijn slachtoffer.
Malspam
Malspam is een afkorting voor ‘malicious spam’ en verwijst naar spam die malware bevat. Ontvangers die op een link klikken of een e-mailbijlage openen, kunnen zo nietsvermoedend Trojan horses, spam bots, cryptominers, spyware, keyloggers of ransomware downloaden. Een veelgebruikte methode is om kwaadaardige code aan een vertrouwd lijkende bijlage toe te voegen, zoals een Word-document, PDF-bestand of PowerPoint-presentatie. Zodra de bijlage is geopend, worden het script uitgevoerd en wordt de malware gedownload.
Spamoproepen en spamberichten
Heb je ooit een robocall ontvangen waarin je een bepaald product of dienst werd aangeboden? Dit is een spamoproep. Of een sms van een onbekende afzender waarin je wordt gevraagd op een onbekende link te klikken? Dit wordt ook wel sms-spam of smishing genoemd, een combinatie van sms en phishing.
Zo kun je spam herkennen
Spam herkennen is het halve werk. Als je weet dat je gespamd wordt, is het misschien vervelend, maar zul je tenminste niet snel voor een scam vallen. Aan deze kenmerken kun je spam herkennen:
- Beloften die te mooi zijn om waar te zijn. Als een bericht je fantastische dingen belooft, zoals een duur product of een droomreis, kun je er u op zeggen dat dit spam is.
- Berichten en onderwerpen die tot urgentie manen. Een voorbeeld hiervan is een bericht waarin staat dat je voor een bepaalde datum je belastinggegevens bij moet werken en anders een hoge boete zult krijgen.
- Verdachte afzender. Ken je de afzender en komt het e-mailadres overeen met de naam?
- Spelling- en grammaticafouten. Deze komen veel voor in spamberichten omdat de oplichters jouw taal vaak niet spreken.
- Bijlagen in een bericht. Download alleen bijlagen als je het bericht en de afzender 100% vertrouwd. De kans dat een bijlage malware bevat, is groot.
Tips om spam te stoppen
Volg deze tips om spam te voorkomen:
- Rapporteer spam voordat je het verwijdert. Spam melden voor je het verwijdert, helpt je e-mailprovider om spam in de toekomst beter te detecteren. Je kunt een e-mail in Gmail als spam rapporteren door naast ‘beantwoorden’ op de drie puntjes te drukken en voor ‘Spam melden’ te kiezen. Hierna kun je de spam verwijderen.
- Spam blokkeren, maar niet afmelden. Spam mail stoppen doe je door de afzender van het bericht te blokkeren. Soms vind je een ‘Afmelden’ of ‘Unsubscribe’ link in de e-mail, maar deze kan je naar een website leiden die vol malware zit.
- Gebruik een zogenaamd ‘wegwerp e-mailadres’. Met tools zoals Blur en Spamex kun je een tijdelijk e-mailadres gebruiken om je aan te melden bij websites, zodat je je echte e-mailadres privé kunt houden. Je kunt ook een apart e-mailadres aanmaken en deze gebruiken om in te loggen op chatrooms, streamingdiensten en om aankopen mee te doen.
- Robocalls: hang op en bel het bedrijf. Bedrijven maken steeds meer gebruik van robocalls. Maar wat als een spammer het nummer van een echt bedrijf, zoals een bank, heeft vervalst en je vraagt om je kaartgegevens te bevestigen om ‘fraude te onderzoeken’? Ze zullen je onder druk zetten om je gegevens te geven, door je een doemscenario voor te houden. Als je vermoedt dat het niet helemaal in de haak is, hang dan op en bel het bedrijf waarvan je het telefoontje hebt ontvangen. Blokkeer het spamnummer.
Waarom komt mijn mail in de spam?
Ben je wel eens op zoek geweest naar een belangrijke e-mail om deze uiteindelijk in de spamfolder te vinden? Je bent niet de enige. E-mailproviders willen zoveel mogelijk reclame spam verwijderen en stellen parameters in om voor spam te checken. E-mailberichten die in de spamfolder verdwijnen delen vaak de volgende kenmerken:
- Onbekende afzender
- IP-adres afzender is gelabeld als spam
- E-mail bevat verdachte bijlagen
- E-mail heeft een verdacht onderwerp of verdachte inhoud
Hoewel spamfilters meestal de klus klaren, kunnen ze niet-spam e-mails soms ook voor spam aanzien en deze in de verkeerde map plaatsen. Het enige wat je hier tegen kunt doen, is je spamfolder in de gaten houden en berichten die op de verkeerde plaats terechtkomen als veilig markeren.
We raden je ook aan om Threat Protection Pro van NordVPN te gebruiken. Threat Protection Pro helpt je bij het identificeren van door malware geïnfecteerde bestanden, voorkomt dat je op kwaadaardige websites terechtkomt en blokkeert trackers en opdringerige advertenties.
Online beveiliging begint met een klik.
Blijf veilig met ‘s werelds toonaangevende VPN