Wat is een robocall en hoe blokkeer je ze

Een robocall is een oproep die een geautomatiseerd of vooraf opgenomen bericht aflevert. Je ontvangt letterlijk een telefoontje van een robot. Dankzij automatische nummerkeuze kunnen bedrijven honderden of zelfs duizenden nummers tegelijkertijd bellen, waarna er een bericht wordt afgespeeld als de persoon aan de andere kant van de lijn opneemt. Een robocall kan allerlei soorten berichten afspelen, zoals een politieke boodschap of een herinnering aan een afspraak, maar wordt vaak voor spam of telemarketing gebruikt.

Omdat deze begrippen nog wel eens door elkaar worden gebruikt, zullen we ze voor de goede orde op een rijtje zetten. Je weet dat ze allemaal vervelend en irritant zijn, maar wat is precies tussen deze oproepen?

• Een robocall is een oproep die je opneemt, waarna je een vooraf opgenomen, geautomatiseerd bericht je horen krijgt.
• Een spamoproep is een ongewenste oproep van bijvoorbeeld bedrijven en liefdadigheidsinstellingen, waarin mensen met generieke openingszinnen benaderd worden. Het kan zijn dat je deze instellingen zelf toegestaan hebt om je te bellen (bijvoorbeeld tijdens het accepteren van voorwaarden bij het aanmaken van een online account).
• Een fraude-telefoontje is een oproep van iemand die zich voordoet als iemand die hij niet is – bijvoorbeeld een medewerker van je bank of je dokter.
• We hebben het over een spoofing call of spoofing telefoontje wanneer de beller een valse nummerweergave gebruikt om de herkomst van het inkomende gesprek te verhullen. Oplichters vervalsen telefoonnummers om te doen alsof ze zich ergens anders bevinden of van een bepaalde organisatie afkomstig zijn, waardoor de kans groter wordt dat mensen in hun oplichterij trappen. Dit is eigenlijk een soort geüpgradede versie van het fraude-telefoontje.

Als je de telefoon opneemt en een opgenomen bericht hoort in plaats van een live persoon, is het een robocall. Telemarketing en scam robocalls, die als doel hebben je iets te verkopen of via phishing-technieken aan je persoonlijke gegevens proberen te komen, zijn over het algemeen illegaal. Als jij echter tijdens het accepteren van voorwaarden (bijvoorbeeld bij het aanmaken van een online account) je telefoonnummer hebt ingevuld en toestemming hebt gegeven om gebeld te worden, is het mogelijk NIET illegaal.

Robocalls die enkel worden gebruikt om te informeren, worden over het algemeen als legitiem beschouwd. Deze omvatten bijvoorbeeld informatieve berichten om je aan een medische afspraak te herinneren of je te informeren dat je vlucht geannuleerd is.

Niet per se, hoewel je nummer door oplichters vaak als “goed” wordt beschouwd als je de oproep beantwoord. Het gevolg hiervan is dat ze je waarschijnlijk opnieuw zullen bellen, of je nu wel of niet in hun scam trapt. Over het algemeen geldt dat hoe minder oproepen je beantwoord, hoe minder telefoontjes je zult ontvangen.

Het tweede punt van aandacht is natuurlijk dat je NIET in hun scam moet trappen. Het doel van robocalls is vaak om persoonlijke informatie of financiële gegevens te verkrijgen. Ze kunnen ook bedoeld zijn om na te gaan of je nummer geldig is en of je een geschikt doelwit bent om in de toekomst gebeld te worden. Geef daarom nooit persoonlijke informatie en beantwoord nooit vragen die je gesteld worden tijdens een telefoontje als je niet precies weet met wie je spreekt. We gaan hier in de volgende sectie iets uitgebreider op in.

Er zijn gelukkig een aantal manieren om robocalls te vookomen, of om de kans dat je ze in de toekomst ontvangt te verkleinen:

• Geef je informatie niet zomaar weg. Controleer het privacybeleid wanneer je een account bij een app of online winkel aanmaakt. Door alles blindelings te accepteren, geef je vaak toestemming voor het ontvangen van telefoontjes, e-mails en sms-berichten.
• Beantwoord geen oproepen van onbekende nummers. Als je toch een oproep beantwoord die je niet vertrouwt, hang dan onmiddellijk op.
• Volg geen instructies op. Soms wordt er in een bericht verteld om op een knop te drukken om niet meer gebeld te worden. Ga hier nooit op in. Oplichters gebruiken deze truc vaak om potentiële doelwitten te identificeren.
• Geef in een telefoontje nooit persoonlijke informatie zoals je naam, adres, rekeningnummer of andere informatie waarmee je geïdentificeerd zou kunnen worden.
• Blokkeer spamnummers op je telefoon. Als je een nummer blokkeert, kun je er niet meer door gebeld worden. In de sectie hieronder leggen we uit hoe je spamnummers op Android en iPhone kunt blokkeren.
• Denk twee keer na voordat je op een link klikt. Een phishing e-mail bevat vaak kwaadaardige links. Als je op een link in een verdachte e-mail klikt, kan deze je naar valse websites leiden die zijn ontworpen om je gegevens te stelen. Stel je voor dat een oplichter het e-mailadres van PostNL vervalst en je een bericht stuurt waarin hij je vraagt je bezorging opnieuw te plannen en een kleine vergoeding te betalen. Je klikt op de link om een nieuw bezorgmoment te kiezen en vult je naam, adres en bankgegevens op de vervalste website in. Nu heeft de oplichter al je gegevens, en kun je er niets meer aan doen om ze terug te krijgen. NordVPN’s Threat Protection-functie helpt phishing te voorkomen omdat het valse websites blokkeert en bestanden met malware identificeert. Het vermindert de kans dat je gegevens worden gestolen en je apparaat met malware wordt geïnfecteerd.

Het is vrij eenvoudig om spamnummers via de instellingen van je telefoon te blokkeren. Zo doe je dat voor Android en iPhone:

1. Ga naar de telefoon-app;
2. Tik onder in het scherm op Recent;
3. Zoek het nummer dat je wilt blokkeren;
4. Houd het nummer ingedrukt en kies Blokkeren;
5. Bevestig door nogmaals op Blokkeren te tikken.

1. Ga naar de Telefoon-app;
2. Tik op Recent;
3. Zoek het nummer dat je wilt blokkeren;
4. Tik op het blauwe informatiepictogram rechts van het nummer;
5. Selecteer Blokkeer deze beller;
6. Bevestig door op Contact blokkeren te drukken.