Śledzenie pomiędzy urządzeniami (ang. cross-device tracking) to kontrowersyjna technika marketingowa. Użytkownicy często nie wiedzą, że firmy śledzą ich na kilku urządzeniach, co budzi obawy dotyczące przejrzystości i prywatności danych. Niedawne badania NordVPN wykazały, że śledzenie na urządzeniach jest szeroko rozpowszechnione, a użytkownicy czują się „obserwowani” przez swoje urządzenia. Przyjrzyjmy się tym danym i sprawdźmy, jak chronić się przed śledzeniem.
Cross-device tracking to strategia marketingowa, która śledzi użytkowników na wielu urządzeniach, takich jak ich telefony, inteligentne telewizory, tablety i komputery. Marketerzy wykorzystują śledzenie na różnych urządzeniach do tworzenia profili użytkowników, co pomaga im lepiej zrozumieć klienta i skuteczniej do niego docierać.
Jednak cross-device tracking jest kwestionowany przez ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa ze względu na brak przejrzystości i ingerencję w prywatność.
Cross-device tracking składa się z wielu technologii, takich jak pliki cookies, piksele śledzące oraz weryfikacja urządzenia metodą DFP (ang. Device Fingerprinting), które łączą aktywności użytkownika na wielu urządzeniach. Najbardziej niepokojącą praktyką jest używanie ultrasonicznych sygnałów — niesłyszalnych dźwięków z zakodowanymi danymi, za pomocą których urządzenie podsłuchowe może odbierać informacje. Dźwięki te nie są słyszalne dla człowieka, ponieważ ich częstotliwość jest zbyt wysoka (zwykle powyżej 18 kHz), ale mogą zostać wykryte przez różne inteligentne urządzenia (np. smartfon lub laptop).
Powiedzmy, że oglądasz telewizję, gdy pojawia się reklama pasty do zębów. Choć tego nie wiesz, reklama telewizyjna zawiera ultradźwiękowe sygnały. Podczas odtwarzania reklamy mikrofon Twojego telefonu wychwytuje te sygnały (jeśli ma odpowiednie uprawnienia). Następnie bierzesz telefon, wchodzisz na media społecznościowe i widzisz tę samą reklamę, którą właśnie widziałeś w telewizji. Zbieg okoliczności? Nie, po prostu wysoce zaawansowany i rozbudowany marketing.
Ankiety NordVPN zlecone w 11 krajach wykazały, że cross-device tracking z wykorzystaniem sygnałów ultradźwiękowych jest szeroko rozpowszechniony. Prawie połowa polskich respondentów (42%) stwierdziła, że zauważyła na swoich urządzeniach reklamy produktu/usługi, o których ostatnio rozmawiali lub widzieli w telewizji, ale których nie wyszukiwali.
Spośród tych, którzy zauważyli te reklamy po rozmowie na dany temat lub obejrzeniu tej samej reklamy w telewizji, spora część badanych (52%) stwierdziła, że czuje się „śledzona”.
Co więcej, 6% polskich badanych odpowiedziało, że ten typ marketingu wzbudza w nich strach, natomiast niemal 8% przyznało, że czuło radość ze spersonalizowanej reklamy, dopasowanej do ich aktualnych zainteresowań.
Na pytanie dot. urządzenia, na którym badani zauważyli reklamy po rozmowie na dany temat lub obejrzeniu reklamy w telewizji, większość respondentów (ponad 75%) odpowiedziała, że był to ich smartfon.
60% badanych odpowiedziało, że zauważyli podejrzanie spersonalizowaną reklamę na komputerze, a 16% na tablecie.
Na pytanie „Czy wiesz, że istnieje możliwość ograniczenia uprawnień Twojego smartfona do podsłuchiwania Cię?” nasi użytkownicy z Polski odpowiedzieli następująco:
Większość z nas nie wie o tym, że niektóre uprawnienia aplikacji możemy wyłączyć. Co pocieszające, prawie 44% odpowiadających jest tego świadoma.
Sam pomysł, że Twoje urządzenia śledzą Cię bez Twojej wiedzy i komunikują się ze sobą w celu wyświetlania ukierunkowanych reklam, jest niepokojący. Jednak dobrą wiadomością jest to, że możesz podjąć kilka kroków, aby ograniczyć śledzenie na przestrzeni urządzeń i uzyskać większą kontrolę nad swoją prywatnością. Oto jak ograniczyć cross-device tracking:
NordVPN przeprowadził ankiety wśród 10 800 użytkowników w 11 krajach: Australii, Kanadzie, Niemczech, Hiszpanii, Francji, Włoszech, Niderlandach, Polsce, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Zewnętrzna agencja przeprowadziła badania w dniach 23 lutego – 7 marca 2023 r. Respondentom zadano zestaw pytań dotyczących reklam i śledzenia na różnych urządzeniach. Odpowiadający byli pełnoletni (18+).