Digitale voetafdruk: wat is het & hoe bescherm je die van jou?
7 minuten leestijd
Je digitale voetafdruk is het spoor van gegevens dat je achterlaat terwijl je het internet gebruikt. Behalve informatie die je bewust deelt, zoals berichten op social media, bestaat het ook uit gegevens die automatisch worden verzameld, zoals je IP-adres. Is dit gevaarlijk en wat kunnen anderen met jouw digitale voetafdruk doen? We geven antwoord op deze vragen en leggen uit hoe je je digitale voetafdruk kunt verkleinen.
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
Wat is een digitale voetafdruk?
Definitie digitale voetafdruk
Een digitale voetafdruk is de verzameling van alles wat je online doet en wat daarvan te traceren is. Je digitale voetafdruk kan passief zijn (zoals je browsegeschiedenis en cookies) of actief (zoals berichten die je plaatst op social media en accounts die je aanmaakt). Je digitale voetafdruk helpt je om een online aanwezigheid en reputatie op te bouwen, en anderen te beïnvloeden. Maar het brengt ook privacyrisico’s met zich mee: bedrijven passen advertenties aan je persoonlijke gebruikersprofiel aan en vreemden kunnen je online volgen.
Hoe laat je een digitale voetafdruk achter?
Je digitale voetafdruk begint wanneer je gegevens vanaf je apparaat naar het internet verzendt. Wanneer je een website bezoekt of een bericht verzendt, reizen je gegevens altijd via de servers van anderen. De eigenaar van de server waar je gegevens doorheen gaan, bepaalt welke informatie wordt geregistreerd, opgeslagen en gedeeld met anderen.
Stel je een inlogpagina op social media voor. Je laadt de pagina, voert je inloggegevens in en krijgt toegang tot je account. Dit zijn de delen van je digitale voetafdruk die je kunt zien. Maar achter de schermen gebeurt er nog veel meer dat de meeste mensen niet opmerken. Door middel van cookies registreren websites en services bijvoorbeeld ook gegevens zoals:
- Je IP-adres en locatie (Wat is mijn IP-adres en IP-locatie?)
- De tijd die je op een site doorbrengt.
- De links waarop je klikt.
- De pagina’s die je bezoekt.
- Het type apparaat en de browser die je gebruikt.
- Je zoekopdrachten en interacties met advertenties.
Dit zijn allemaal onderdelen van je digitale voetafdruk die minder zichtbaar zijn, maar wel worden vastgelegd en geanalyseerd. En deze kleine stukjes gegevens die op zichzelf niet veel lijken te betekenen, kunnen een verrassend nauwkeurig beeld van je vormen als ze worden samengevoegd.
Om controle te hebben over je gegevens, moet je eerst begrijpen hoe je digitale voetafdruk wordt gecreëerd. En als je de gedachte aan een digitale voetafdruk helemaal niets vindt en het liefst geen informatie achter wilt laten, kun je dat doel alleen bereiken door nooit een digitaal apparaat te gebruiken. Dat gaat misschien een beetje ver, maar gelukkig zijn er veel manieren waarop je je digitale voetafdruk kunt minimaliseren. Deze zullen we verderop in het artikel bespreken.
Waarom is een digitale voetafdruk belangrijk?
Een digitale voetafdruk is eigenlijk een bundeling van al je online activiteiten. Het kan een reële impact hebben op verschillende aspecten van je leven, zoals je online reputatie, je kansen op zowel persoonlijk als professioneel gebied, en zelfs je veiligheid. Wees je er altijd bewust van dat bedrijven ook gegevens verzamelen over wat jij online doet, en deze informatie later gebruiken om jou gerichte advertenties te tonen. Dus, of je digitale voetafdruk je leven op een positieve of negatieve manier beïnvloedt, hangt echt af van hoeveel controle jij erover hebt.
Als je online informatie deelt zonder te begrijpen wat ermee kan gebeuren, kan dit negatieve gevolgen voor je hebben. Door je bewust te zijn van wat je deelt en wie toegang tot bepaalde informatie heeft, kun je meer controle nemen over je digitale voetafdruk en je privacy beter beschermen.
Maar wat kunnen derden via je digitale voetafdruk over je te weten komen?
Voorbeelden van de digitale voetafdruk die je achterlaat
Dit is een lijst van gegevens die vandaag mogelijk aan je digitale voetafdruk zijn toegevoegd:
- Je activiteit op social media. Waarschijnlijk zit je – net zoals de meeste mensen – dagelijks op social media. Maar zelfs als je profiel privé is en je geen persoonlijke informatie plaatst, kunnen socialmediabedrijven zoals Facebook, Instagram of Twitter nog steeds gegevens over jou en je vrienden verzamelen.
- Internetgeschiedenis. Je browser slaat een verscheidenheid aan informatie over je op terwijl je van pagina naar pagina gaat. Telkens wanneer je zoekmachines zoals Google gebruikt, verzamelt het bedrijf informatie over je zoekopdrachten die naar jou kunnen worden gelinkt. Lees hier hoe je je Google-zoekgeschiedenis kunt verwijderen.
- Je e-mailberichten. Zelfs als je een bericht verwijdert nadat je het hebt verzonden, is er geen garantie dat het daadwerkelijk verdwenen is. Elke e-mail die je verzendt of ontvangt, wordt via de servers van het platform naar een database verzonden, waar de inhoud van de e-mail, e-mailadressen en bijlagen opgeslagen kunnen worden.
- Online winkelen. Je digitale voetafdruk groeit wanneer je iets koopt en je informatie aan een bedrijf of organisatie geeft. Die informatie bestaat onder andere uit je aankoop, bankgegevens (zoals je creditcardnummer) en je verzendadres. Lees meer over de betrouwbaarheid van populaire shoppingplatforms en hoe ze met je gegevens omgaan in onderstaande artikelen:
Hoe betrouwbaar is Temu
Hoe betrouwbaar is Amazon
Hoe betrouwbaar is Shein - Online forums. Als je deelneemt aan online discussies, laat je een digitale voetafdruk achter. Je opmerkingen en berichten waarin persoonlijke meningen en ervaringen worden gedeeld, kunnen naar je herleid worden.
- Online bankieren. Als je een online bankaccount aanmaakt, laat dit ook een digitale voetafdruk achter. Rekeningen betalen, je saldo controleren of overschrijvingen doen: alles wordt geregistreerd. Lees hier meer over veilig internetbankieren.
- Online gaming. Chats, gamescores en andere activiteiten laten een digitale voetafdruk achter wanneer je online videogames speelt.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van hoe je online activiteiten je digitale voetafdruk vergroten. Wees daarom voorzichtig met wat je online deelt, omdat dit makkelijker naar je kan worden herleid dan je denkt.
Hoe kun je je digitale voetafdruk verwijderen?
Hoe kun je jezelf van het internet verwijderen? Technisch gezien kun je nooit al je informatie van het internet verwijderen, maar je hebt wel het recht om bedrijven te vragen je gegevens te verwijderen. Contact opnemen met alle bedrijven die jouw informatie hebben kost echter veel tijd. Gelukkig kunnen diensten zoals Incogni je hierbij helpen door je automatisch af te melden bij datahandelaren.
Daarnaast is het belangrijk om te weten hoe je je digitale voetafdruk kunt vinden. Google indexeert bepaalde informatie, maar er zijn ook databases met je naam, adres of telefoonnummer die niet via zoekmachines toegankelijk zijn.
Als je geen stappen onderneemt om je digitale voetafdruk te beheren, kan deze zelfs blijven circuleren als je er zelf niet meer bent.
Hoe kun je je digitale voetafdruk beheren?
Als je het internet gebruikt, een smartphone hebt en contact houdt met vrienden via social media, heb je een digitale voetafdruk. In plaats van te proberen dit te vermijden, kun je je digitale voetafdruk beter proberen te beheren. Dit zijn zes tips om je digitale voetafdruk onder controle te houden:
- Pas je privacy-instellingen op social media aan. Het is belangrijk om te begrijpen hoe de instellingen in je browser werken en op de websites die je bezoekt. Neem controle over je privacy op social media, beheer en verwijder cookies in de browser en vertrouw niet op standaardinstellingen als er een alternatief is.
- Wees voorzichtig met wat je deelt. Denk twee keer na voordat je online iets deelt. Misschien zijn vakantie- en restaurantkiekjes relatief onschuldig, maar kun je foto’s van je huis of werk beter achterwege laten.
- Hou je online gegevens up-to-date. Vraag bedrijven om informatie over je aan te passen als deze onjuist of verouderd is. Niet alle bedrijven reageren snel, maar sommigen zullen de informatie op je verzoek aanpassen of verwijderen.
- Verwijder oude socialmedia-accounts. Je kunt niets veranderen aan het feit dat je een account had – dat is een permanente digitale voetafdruk – maar het is wel belangrijk de accounts te sluiten die je niet meer gebruikt. Hierna kun je rechtstreeks contact opnemen met het bedrijf met het verzoek om alle gegevens die zij nog over je bewaren, te verwijderen.
- Gebruik sterke wachtwoorden. Maak unieke en complexe wachtwoorden om je online accounts te beveiligen en gebruik een wachtwoordmanager om je wachtwoorden op te slaan.
- Gebruik een VPN om je verkeer te versleutelen. Eén manier om je digitale voetafdruk onder controle te houden, is door te beperken hoeveel informatie bedrijven überhaupt over je kunnen vinden. Een VPN maakt je gegevens onleesbaar met encryptie en verandert je IP-adres. Door NordVPN te gebruiken, kun je voorkomen dat je internetprovider je gegevens aan adverteerders verkoopt, wat het aantal bedrijven dat gegevens over je in handen heeft beperkt en waardoor je digitale voetafdruk wordt verkleind. NordVPN biedt bovendien Threat Protection Pro, een functie met ingebouwde ad- en trackerblocker en een malwarescanner die bestanden tijdens het downloaden scant.
Wat gebeurt er na je dood met je digitale voetafdruk?
Datahandelaren en techgiganten verwijderen de gegevens die ze over hun gebruikers opslaan niet vrijwillig, zelfs niet na hun dood. Informatie over overledenen is voor hun misschien niet veel meer waard, maar het verwijderen neemt veel werk in beslag.
Daarom is het belangrijk om vooraf over dit probleem na te denken en je online identiteit vanaf het begin te beschermen. Het laatste wat jij en je familieleden willen, is dat een cybercrimineel je digitale voetafdruk na je dood gebruikt om identiteitsdiefstal te plegen.
Versleutel je gegevens met NordVPN en neem controle over je digitale voetafdruk.