Telegram nedir ve nasıl kullanılır?
İlk olarak, Telegram nedir ve kimin sorusu ile başlayalım. Bu anlık mesajlaşma uygulaması, 2013 yılında Pavel Durov ve Nikolai Durov adında iki Rus kardeş tarafından geliştirilmiştir. Bu isimler, Rusya’da oldukça popüler bir sosyal medya platformu olan VK’yı da geliştiren kişilerdir, ancak 2014 yılında politik nedenlerle VK’dan ayrılmışlardır. Şu anda, Telegram’ın sahibi merkezi British Virgin Adalarında olan “Telegram Messenger Inc” şirketidir ve bu şirketin sahipleri de Durov kardeşlerdir.
Telegram Messenger nedir sorusunun cevabı, en basit haliyle uçtan uca şifreleme özelliğine sahip bir anlık mesajlaşma uygulaması olduğudur. Ücretsiz şekilde kullanılabilir ve bulut tabanlıdır. Yine uçtan uca şifrelenmiş video çağrılar, VoIP, dosya paylaşımı ve grup kurma gibi ek özellikleri de vardır. Uygulamanın operasyon merkezi Dubai’de bulunmakta olup, sunucuları farklı kıtalardaki 5 veri merkezinde yer alır. Android, iOS, Windows, macOS ve Linux için geliştirilmiş uygulamaları mevcuttur ve Ocak 2021 itibariyle 500 milyon kullanıcısı bulunmaktadır. Ağustos 2021 itibariyle de, dünya çapında 1 milyardan fazla kez indirilmiştir.
Telegram gizli sohbet nedir?
Telegram’da gizli sohbet nedir sorusu ile devam edelim. Telegram’ın uçtan uca şifreleme özelliği tüm sohbetler için geçerli değildir. Uygulama, bu özelliği yalnızca “gizli sohbetler” için sunar. Diğer bir deyişle, gizli sohbet olmayan konuşmalarınız ve kişisel bilgileriniz Telegram’ın sunucularında saklanır ve aynı nedenle hem çalışanlar hem de üçüncü şahıslar tarafından erişilebilir.
Bu nedenle, tam bir gizlilik istiyorsanız, Telegram’ın gizli sohbet seçeneğini kullanmanız gereklidir. Bu takdirde, kullanıcılar arasında transfer edilen tüm veriler (metin, medya ve dosyalar dahil olmak üzere) ek bir katman ile şifrelenir. Bu, Telegram aracılığıyla gönderdiğiniz veya aldığınız metinler ile diğer dosyaların İnternet servis sağlayıcısı, bağlandığınız Wi-Fi router’ın yöneticisi veya diğer üçüncü şahıslar tarafından deşifre edilemeyeceği anlamına gelir.
Telegram Gizli Sohbet özelliği şu avantajları sunar:
- Uçtan uca şifreleme kullanabilirsiniz.
- Telegram’ın sunucularında bir şey saklanmaz.
- Kendini yok eden mesajları kullanabilirsiniz.
- Mesajların iletilmesine izin vermeyebilirsiniz.
- Gizli sohbetler Telegram bulut sunucularına yüklenmez ve yalnızca sohbetin gerçekleştiği cihazdan erişilebilirler.
Ancak bunu VPN ile elde edebileceğiniz gizlilik ile karıştırmayın: Gizli sohbet özelliği, katılımcıların kimliklerini gizlemez.
Çevrimiçi güvenlik bir tıklama ile başlar. Dünyanın lider VPN servisi ile güvende kalın.
Telegram grupları nedir?
Telegram grupları, birden çok kullanıcının mesaj göndermek, dosya paylaşmak veya uygulamanın desteklediği diğer özelliklerden yararlanmak için kullanabileceği gruplardır. Bir Telegram grubu 200.000’e kadar üyeye sahip olabilir. Nitekim Telegram kanalları ile gruplar arasındaki temel fark da budur: Kanalların üye sınırı bulunmaz. Bir Telegram grubunda:
- Mesajlarınızı gönderdikten sonra bile düzenleyebilir veya silebilirsiniz.
- Yalnızca belirli kişilerin mesajlarını takip edebilir veya bu mesajlar için bildirim alabilirsiniz.
- Sohbet ekranının üst kısmına herhangi bir mesajı sabitleyebilirsiniz.
- Grup üyelerine farklı izinler atayarak belirli içerik türlerini engelleyebilirsiniz.
- 2 GB’ye kadar dosyaları grup üyeleri arasında paylaşabilirsiniz.
- Telegram botları kullanarak grup yönetimini kolaylaştırabilirsiniz.
Telegram güvenli mi?
Temel bilgileri paylaştığımıza göre, Telegram nedir ve güvenilir mi sorusuyla devam edelim. Bu bakımdan vurgulanması gereken bazı hususlar bulunmaktadır.
Telegram, bilgilerinizi 12 aya kadar kaydeder
Telegram’ın Gizlilik Politikası, kullanıcılardan topladığı kişisel veriler, bunların nasıl saklandığı, ne için kullanıldığı ve kimlerle paylaşıldığı hakkında bilgiler içerir. Bu bilgilere göre, Telegram IP adresinizi, cihaz bilgilerinizi ve kullanıcı adı değişikliklerinizi 12 aya kadar kaydeder ve saklar. Halka açık bir mesajlaşma uygulaması olarak, yasal olarak bunu yapması istendiği takdirde, Telegram yetkililerle telefon numaranızı ve IP adresinizi de paylaşır. Bu, doğal olarak gizlilik bakımından bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olur. Dahası, yukarıda da belirtildiği gibi, “gizli sohbet” özelliğini kullanmadığınız sürece, güvenlik elde etmeniz de mümkün olmayacaktır.
Telegram açık kaynak olmasına rağmen MTPROTO kullanır
Bir uygulamanın “açık kaynak” olması, uygulamayı oluşturan kodun herkese açık olduğu ve güvenlik uzmanları tarafından denetlenebileceği anlamına gelir. Bu özellik, ilgili uygulamanın daha güvenli ve güvenilir olmasına yardımcı olur. Ancak Telegram, “MTPROTO” olarak bilinen benzersiz bir şifreleme protokolü kullanır.
MTPROTO Telegram tarafından geliştirilmiştir ve bu protokolü kullanan tek şirkettir. Bu, daha yaygın diğer protokoller kadar test edilmediği anlamına gelir. MTPROTO’da bir güvenlik açığı varsa, bunu gerçekten bilmenin bir yolu yoktur. Dolayısıyla, uçtan uca şifrelemenin gerçekte ne denli güvenli olduğunu öğrenmek (veya test etmek) mümkün değildir.
Telegram gruplarının ve kanallarının güvenliği tartışmalıdır
Telegram grupları ve kanalları büyük kitlelere ulaşmak ve onları harekete geçirmek için oldukça uygundur. Bu grup ve kanallar, yüz binlerce hesaba ev sahipliği yapabilir ve aynı anda hepsine videolar ve/veya ses dosyaları iletebilir. Nitekim Telegram, Hong Kong ve Belarus’takiler gibi büyük protesto hareketlerinde göstericiler tarafından kullanılmıştır.
Ancak Hong Kong’taki bir grup yazılım mühendisi, 2019’da protestocuları Telegram kullanmamaları konusunda uyarmış ve verilerin güvende olmadığını belirtmiştir. Temel programlama bilgisiyle dahi Telegram gruplarından ve kanallardan (isimler ve sohbet mesajları dahil) kullanıcı bilgilerinin nasıl elde edileceğini gösteren çevrimiçi eğitimler vardır.
Bu bilgiler, baskıcı hükümetler tarafından bir mesajın nereden iletildiğini veya hangi kullanıcıların hangi grupların üyesi olduğunu takip etmek için kullanılabilir. Bir karşılaştırma yapacak olursak, Facebook’ta dahi bu türden bir analizi yapmak daha zordur.
