TCP UDP Nedir ve Aralarında Ne Fark Vardır?
3 dakikalık okuma
Verilerinizin eksiksiz ve hızlı bir şekilde iletilmesi, kullandığınız ağ protokolüne (TCP UDP) bağlıdır. Her iki protokol de aynı işi yapar ancak farklı şekilde çalışır. Biri daha güvenilir, diğeri ise daha hızlıdır. Aşağıda TCP UDP nedir sorusunu cevaplıyor ve TCP vs UDP karşılaştırması yaparak hangisinin size daha uygun olduğunu anlamanızı sağlıyoruz.
TCP UDP Nedir?
İlk olarak TCP port nedir sorusunu cevaplayalım. TCP, Transmission Control Protocol (İletim Denetimi Protokolü) sözcüklerinin kısaltmasıdır. Verilerinizin cihazınızdan web üzerindeki bir sunucuya iletilmesini sağlayan bir ağ protokolüdür. UDP port nedir sorusunun cevabı da benzerdir: UDP, User Datagram Protocol (Kullanıcı Datagram Protokolü) sözcüklerinin kısaltmasıdır ve tamamen aynı işi yapar. Diğer bir deyişle, bunların ikisi de ağ protokollerinin ismidir. İnternet’te gezinirken, çevrimiçi film izlerken, epostalarınızı kontrol ederken bu protokollerden birini kullanırsınız.
Hem TCP hem de UDP verilerinizi “veri paketi” olarak bilinen küçük parçalara ayırarak iletir. Bu paketlerde gönderici ve alıcı IP adresleri, değişik ayarlar, gönderdiğiniz veri ve paketin sonuna gelindiğini gösteren “trailer” adında başka bir veri bulunur. Her iki protokol arasındaki tek fark, veri paketlerinin taşınma şeklidir.
TCP UDP Nasıl Çalışır?
TCP UDP farkı konusunu açıklayabilmek için her ikisinin de nasıl çalıştığını izah ederek başlayalım. TCP, daha güvenilir kabul edildiği için en yaygın kullanılan protokoldür. Çalışma şekli şudur:
- TCP, her pakete özgün bir tanımlayıcı ve sıra numarası ekler. Bu sayede, alıcı hangi paketi aldığını ve bir sonraki paketin ne olacağını tanımlayabilir.
- Veri paketi alındığında, sıralaması doğruysa alıcı göndericiye bir “alındı bildirimi” gönderir.
- Gönderici, bu bildirimden sonra yeni bir paket gönderebileceğini anlar.
- Eğer paket kaybolur veya yanlış sırada gönderilirse, alıcı bir bildirim göndermeyecek ve bu da aynı paketin yeniden gönderilmesi gerektiğini gösterecektir.
Veriler sırayla gönderildiğinden, veri tıkanıklığı engellenir ve akış kontrolü kolaylaşır. Bu da hataları tespit etmeyi ve düzeltmeyi kolaylaştırır. TCP ile gönderilen verilerin hedefine tam olarak ulaşma olasılığı UDP ile karşılaştırıldığında daha yüksektir. Ancak bir dezavantaj da vardır: Alıcı ve gönderici arasında çok sayıda karşılıklı iletişim gerçekleşir, bu da bağlantı kurup veri alışverişi yapmanın daha uzun sürmesine neden olur.
UDP, aynı işi özgün tanımlayıcılar veya sıra numaraları gerekmeden yapar. Verileri bir akış halinde gönderir ve yalnızca bozulmadan iletildiklerinden emin olmak için bir sağlama toplamına (checksum) sahiptir. UDP protokolünün neredeyse hiç hata düzeltme özelliği yoktur ve kayıp paketleri umursamaz. Hata gerçekleşme olasılığı daha fazladır ancak verilerin iletimi TCP’ye kıyasla çok daha hızlıdır.
TCP UDP Farkı Nedir?
UDP vs TCP karşılaştırmasında birinin diğerinden daha iyi olduğunu söylemek mümkün değildir. Hangisinin “en iyi” olacağı, ihtiyaçlarınıza göre belirlenecektir. Önemli olan hız ise, UDP daha iyidir. Verilerin yavaş ancak güvenli şekilde iletilmesi önemliyse, TCP daha iyi bir seçim olacaktır. Aşağıdaki tabloda UDP vs TCP karşılaştırmasını görebilirsiniz.
| TCP | UDP | |
|---|---|---|
| Güvenilirlik | Yüksek | Düşük |
| Hız | Düşük | Yüksek |
| İletim Yöntemi | Paketler sırayla gönderilir | Paketler akış halinde gönderilir |
| Hata tespiti ve düzeltilmesi | Evet | Hayır |
| Veri tıkanıklığı kontrolü | Evet | Hayır |
| Alındı onayı | Evet | Sadece sağlama toplamı |
VPN İçin TCP vs UDP
TCP UDP protokollerinin ikisi de VPN hizmetlerinde kullanılabilir. Her iki protokol de OpenVPN (NordVPN dâhil olmak üzere pek çok VPN servis sağlayıcının kullandığı açık kaynaklı bir VPN protokol) ile uyumludur. VPN hizmetlerinden yararlanırken TCP UDP protokollerinden hangisini kullanacağınız, yukarıda belirttiğimiz gibi ihtiyaçlarınıza bağlıdır: Hız için UDP, güvenilirlik için TCP tercih edilmelidir. Oyunlar, video akışları ve VoIP iletişimi için UDP daha uygundur. Bu işler için TCP kullanmak, istenmeyen gecikmelere neden olabilir, özellikle de bağlandığınız sunucu dünyanın diğer ucundaysa. Epostalar, internet gezintileri ve dosya transferleri içinse TCP daha uygun olacaktır.
NordVPN Hangi Protokolü Kullanıyor?
NordVPN, hızdan taviz vermemek için varsayılan olarak UDP protokolünü kullanır. Bir sorun yaşamadığınız sürece bu protokolü kullanmaya devam etmenizi öneririz. Ancak istediğiniz anda TCP UDP değişikliğini yapabilirsiniz. Bunun için:
1. Sağ üst köşedeki dişli simgesine tıklayarak Settings ekranını açın.
2. Sol taraftaki menüden Advanced yazan yere tıklayın.
3. Protocol seçeneği altından TCP’yi seçin.
MacOS kullanıcıları ise sol üst köşedeki kaydırma düğmesine tıklayarak Seçenekler ekranını açıp bu ekrandan Bağlantı: TCP yerine UDP kullan seçeneğinin yanındaki işareti kaldırmalıdır.