Co to jest Usenet i czy grupy dyskusyjne są aktywne w 2024?

Usenet – co to takiego?

Usenet to ogólnoświatowy system dyskusyjny opracowany w 1979 roku w celu wymiany plików i wiadomości. Jego działanie opiera się na protokole UUCP. Funkcjonalność Usenetu przypomina nieco fora dyskusyjne. Użytkownicy mogą wymieniać się wiadomościami na tematy, które ich interesują, w specjalnych grupach tematycznych.

Usenet – historia początku internetu

Historia Usenetu sięga roku 1979, a więc czasów, w których internet dopiero raczkował i absolutnie nie był czymś tak powszechnym i codziennym, jak dziś. Stworzenie Usenetu przypisuje się dwóm doktorantom z Uniwersytetu Duke, Tomowi Truscottowi i Jamesowi Ellisowi, oraz Steve’owi Bellovinowi z Uniwersytetu Północnej Karoliny. Projekt wystartował jako narzędzie usprawniające komunikację między tymi dwoma uczelniami.

A co to znaczy „Usenet”? Termin ten jest połączeniem słów „user” (użytkownik) i „network” (sieć). W wolnym tłumaczeniu nazwa oznacza więc „sieć użytkowników”, czyli dobrze opisuje funkcjonalność Usenetu – umożliwianie użytkownikom komunikowanie się i wymienianie wiadomościami.

Usenet – jak to działa?

Jeśli mielibyśmy porównać Usenet z czymś, co zna większość polskich internautów, wskazalibyśmy platformę Reddit albo dawne fora dyskusyjne. Usenet w swojej początkowej fazie wyglądał bowiem bardzo podobnie do nich. Cały system polegał na tym, że użytkownicy wymieniali się wiadomościami w grupach tematycznych, a kolejne posty były dodawane do rosnącego „drzewa” wiadomości. Posty przypominały wiadomości mailowe, z tym że były widoczne publicznie.

Choć Usenet początkowo działał na protokole UUCP, później ulepszono go o protokół NNTP, który okazał się znacznie bardziej wydajny. NNTP wykorzystuje strumień TCP/IP i funkcjonuje w Usenecie do dzisiaj.

No właśnie: dzisiaj. Grupy dyskusyjne w Usenecie są bowiem nadal aktywne. Oczywiście to w dużej mierze domena zapaleńców, jako że większość internautów spędza czas na platformach społecznościowych i popularnych platformach dyskusyjnych (takich jak Reddit). Są jednak osoby, które nie porzuciły Usenetu i nadal komunikują się za jego pośrednictwem.

Usenet – jak używać tego systemu?

Jak wspomnieliśmy, Usenet, choć mało popularny, jest wciąż aktywny. System jest zdecentralizowany i opiera się na sieci P2P, co znaczy, że nie ma jednego serwera, który może po prostu przestać działać. Sieć tworzona przez użytkowników istnieje, póki istnieją użytkownicy chętni z niej korzystać. Ty sam możesz się do niej przyłączyć, jeśli chcesz, aczkolwiek proces może wydawać się skomplikowany na pierwszy rzut oka.

1. Znajdź odpowiedniego dostawcę

Usenet nie jest częścią tego internetu, który znasz z codziennego życia. Połączenie internetowe jest potrzebne, by z niego korzystać, ale nie ujrzysz zawartości grup dyskusyjnych z poziomu zwykłej przeglądarki. By dostać się do Usenetu, należy skorzystać z usług dostawcy tego systemu. Więcej o tym, jak ich szukać, mówimy w dalszej części artykułu.

2. Znajdź wyszukiwarkę (opcjonalnie)

Wyszukiwarka plików w Usenecie (indexer) działa podobnie jak wyszukiwarki typu Google czy Bing. Różnica polega na tym, że ani Google, ani Bing nie służą do wyszukiwania zawartości .NZB i jej nie indeksują – jak powiedzieliśmy, Usenet jest odrębnym systemem i nie należy do powszechnie używanego internetu.

Twój dostawca Usenet prawdopodobnie zapewni Ci indexer, ale jeśli nie będzie Ci on odpowiadał, możesz skorzystać z innego. Popularne przykłady to NzbPlanet, Nzbgeek, Binsearch i wiele innych.

3. Skonfiguruj klienta Usenet

Gdy już wybierzesz dostawcę i indexer, czas na klienta, za którego pomocą będziesz mógł przeglądać i pobierać zawartość Usenetu. Klient ten nazywany jest powszechnie newsreaderem, czyli czytnikiem newsów/wiadomości. Umożliwia korzystanie z plików .NZB trochę tak, jak przeglądarka internetowa umożliwia przeglądanie sieci WWW. Najpopularniejszy wybór użytkowników to SABnzbd.

4. Zacznij korzystać z Usenetu

Jeśli masz już dostawcę, indexer i klienta Usenet, pora zacząć korzystać z systemu. Użyj wyszukiwarki, by znaleźć to, co Cię interesuje. Polecamy skorzystać z dokumentacji wybranego klienta Usenet (newsreadera), aby dowiedzieć się, jak pobierać i odczytywać pliki .NZB za jego pomocą.

Jak znaleźć dobrego dostawcę Usenet?

Ponieważ obecnie można do woli przebierać w ofertach różnych dostawców Usenet, przygotowaliśmy krótką listę rzeczy, na które warto zwracać uwagę w trakcie dokonywania wyboru:

• Zabezpieczenia. Koniecznie zwróć uwagę na to, czy dostawca oferuje szyfrowanie na przykład w technologii TLS/SSL. To warunek konieczny.
• Limity danych. Ceny za usługę Usenet różnią się w zależności od ilości danych możliwych do pobrania w ramach danego planu. Zastanów się nad swoimi potrzebami. Czy chcesz korzystać z sieci okazjonalnie, czy wręcz przeciwnie? Planujesz pobierać duże pliki? Pamiętaj też, że dobry dostawca powinien oferować dostęp do dużej liczby serwerów.
• Retencja danych. Termin ten oznacza, jak długo dostawca będzie zobowiązany przechowywać pliki .NZB. Polecane przez nas minimum to trzy lata.

Czy Usenet jest legalny?

Usenet jest jak najbardziej legalny. Nielegalne mogą być jednak niektóre sposoby jego wykorzystania. Ponieważ system ten oferuje dosyć duży poziom anonimowości, przyciąga do siebie różnych użytkowników, w tym i takich, którym może zależeć na przykład na wymianie nielegalnego oprogramowania, muzyki, filmów i tak dalej.

Nie wspieramy żadnej nielegalnej aktywności i nie polecamy korzystania ani z Usenetu, ani z innych technologii w celu nabywania i rozprowadzania nielegalnych (w tym pirackich) treści.

Czy Usenet jest bezpieczny?

Jeśli Twój dostawca Usenet zapewnia szyfrowanie, to świetnie. Pamiętaj jednak, że Usenet nie oferuje stuprocentowej anonimowości. Twój adres IP jest rejestrowany za każdym razem, gdy pobierasz jakiś plik za pomocą systemu.

Z tego względu zalecamy dodatkowe zabezpieczanie się poprzez VPN. Usługa VPN zaszyfruje Twoje dane i ukryje IP, zwiększając prywatność nawet wtedy, gdy zechcesz przeglądać zasoby Usenetu. Takie rozwiązanie sprawi również, że osoby postronne (np. dostawcy usług internetowych) nie dowiedzą się, że łączysz się z Usenetem.

Jak już mówiliśmy, nie popieramy żadnej nielegalnej aktywności. Usenet to jednak ważna część historii internetu. Warto się z nią zapoznać, oczywiście zachowując zdrowy rozsądek.