Co to jest protokół VPN? Jak działają protokoły VPN?
Protokół VPN to zestaw reguł określający sposób szyfrowania danych i przepływu ruchu internetowego między urządzeniem a serwerem VPN. Dostawcy VPN korzystają z tych protokołów, aby zapewnić swoim użytkownikom stabilne i bezpieczne połączenia. Zazwyczaj każdy protokół koncentruje się na określonej kombinacji funkcji, na przykład zgodności i dużej szybkości lub solidnym szyfrowaniu i stabilności sieci.
Jednak żaden protokół VPN nie jest idealny. Każdy z nich może zawierać potencjalne luki w zabezpieczeniach, te udokumentowane i te jeszcze nieodkryte, które mogą zagrozić Twojemu bezpieczeństwu w Internecie. Przyjrzyjmy się zaletom i wadom protokołów VPN.
Lista protokołów VPN
1. OpenVPN
OpenVPN to popularny i bezpieczny protokół, z którego korzysta wielu dostawców VPN. Działa na protokole internetowym TCP (ang. transmission control protocol, tj. protokół kontroli transmisji) lub UDP (user datagram protocol, tj. protokół datagramów użytkownika). Pierwszy gwarantuje, że dane zostaną dostarczone w całości i we właściwej kolejności, natomiast drugi skupia się na większych prędkościach. Wiele sieci VPN, w tym NordVPN, umożliwia wybór pomiędzy nimi.
Oprogramowanie typu open source, co oznacza przejrzystość protokołu. Każdy może sprawdzić kod pod kątem ukrytych backdoorów lub luk, które mogą zagrozić bezpieczeństwu Twojej sieci VPN.
Wszechstronność. Można go używać z szeregiem różnych protokołów szyfrowania i ruchu, a także dostosować jego ustawienia do swoich potrzeb.
Bezpieczeństwo. OpenVPN jest protokołem typu open source, dlatego jest kompatybilny z dodatkowymi funkcjami, które mogą zwiększyć bezpieczeństwo protokołu.
Omija większość zapór sieciowych. Zapora sieciowa nie stanowi problemu podczas korzystania z NordVPN, ale może on wystąpić, jeśli skonfigurujesz własną sieć VPN. Dzięki OpenVPN będziesz mógł łatwo ominąć zaporę sieciową.
Złożona konfiguracja. Jego wszechstronność oznacza, że większość użytkowników może nie poradzić sobie z szerokim wyborem i złożonością ustawień przy tworzeniu własnego serwera OpenVPN.
2. IKEv2/IPsec
IKEv2/IPsec ustanawia uwierzytelnione i szyfrowane połączenie. Microsoft i Cisco opracowały go tak, aby był szybki, stabilny i bezpieczny. Jako część zestawu narzędzi zabezpieczeń internetowych IPsec, IKEv2 wykorzystuje inne narzędzia IPsec, aby zapewnić kompleksowy zasięg VPN.
Stabilność. IKEv2/IPsec korzysta z narzędzia zwanego protokołem mobilności i multi-homingu, które obsługuje połączenie VPN podczas poruszania się między połączeniami internetowymi. Dzięki temu IKEv2/IPsec jest niezawodnym i stabilnym protokołem dla urządzeń mobilnych.
Bezpieczeństwo. Jako część pakietu IPsec, IKEv2/IPsec działa w połączeniu z innymi algorytmami, dzięki czemu jest bezpiecznym protokołem VPN.
Prędkość. Gdy jest aktywny, zajmuje niewielką przepustowość, a translacja adresów sieciowych (NAT) umożliwia szybsze łączenie i komunikację. Pomaga także przedostać się przez zapory sieciowe.
Złożona konfiguracja. Konfigurowanie protokołu IKEv2/IPsec jest bardziej złożone w porównaniu z innymi protokołami. Jego konfiguracja wymaga dobrej znajomości koncepcji sieciowych i może być zbyt skomplikowana dla początkującego użytkownika VPN.
3. WireGuard®
WireGuard to najnowszy i najszybszy protokół tunelowania, o którym mówi cała branża VPN. Wykorzystuje najnowocześniejszą kryptografię, która przyćmiewa obecnych liderów – OpenVPN i IKEv2/IPsec. Nadal jednak uważany jest za protokół eksperymentalny, więc dostawcy VPN muszą szukać nowych rozwiązań (takich jak NordLynx firmy NordVPN), aby podciągnąć niedociągnięcia WireGuard.
Darmowe i otwarte źródło. Każdy może zajrzeć do jego kodu, co ułatwia wdrażanie, kontrolowanie i debugowanie.
Nowoczesność i szybkość. Składa się z zaledwie 4000 linii kodu, co czyni go „najmniejszym” protokołem ze wszystkich. Dla porównania, kod OpenVPN ma około 100 razy więcej linii.
Przestrzeń do udoskonalenia. WireGuard wydaje się „przełomem”, ale wciąż znajduje się na etapie wdrażania i istnieje pewne pole do ulepszeń.
4. SSTP
Secure Socket Tunneling Protocol (SSTP) to dość bezpieczny i wydajny protokół VPN stworzony przez Microsoft. Ma swoje wady i zalety, dlatego każdy użytkownik musi sam zdecydować, czy warto z tego protokołu korzystać. Mimo że jest to głównie produkt firmy Microsoft, SSTP jest też dostępny w innych systemach niż Windows.
Bezpieczeństwo. Podobnie jak inne główne protokoły VPN, SSTP obsługuje protokół szyfrowania AES-256.
Omijanie zapór sieciowych. SSTP może przedostać się przez większość zapór sieciowych bez zakłócania komunikacji.
Jest produktem Microsoft, co oznacza, że kod nie jest publicznie dostępny. Wiadomo, że Microsoft współpracuje z NSA i innymi organami ścigania, więc niektórzy podejrzewają, że w systemie mogą znajdować się backdoory. Wielu dostawców VPN unika tego protokołu.
5. L2TP/IPsec
Protokół tunelowania warstwy drugiej (L2TP — ang. Layer Two Tunneling Protocol w rzeczywistości nie zapewnia żadnego szyfrowania ani uwierzytelniania – jest to po prostu protokół tunelowania VPN, który tworzy połączenie między użytkownikiem a serwerem VPN. Opiera się na innych narzędziach pakietu IPsec, aby szyfrować ruch i zapewniać jego prywatność i bezpieczeństwo. Protokół ten ma kilka wygodnych funkcji, ale z pewnych względów nie jest on przodującym protokołem VPN. (L2TP nie znajduje się wśród obsługiwanych protokołów NordVPN).
Bezpieczeństwo. To dość ironiczne, ale L2TP nie oferuje żadnego bezpieczeństwa i właśnie to czyni go dość bezpiecznym. Dzieje się tak dlatego, że akceptuje wiele różnych protokołów szyfrowania, dzięki czemu jest tak bezpieczny i lekki, jak tylko chcesz.
Dostępność. Protokół L2TP jest dostępny w prawie wszystkich nowoczesnych systemach konsumenckich, co oznacza, że administratorzy nie mają problemów ze znalezieniem pomocy i uruchomieniem go.
Wolne tempo. Protokół dwukrotnie hermetyzuje dane, co może być przydatne w niektórych aplikacjach, ale powoduje, że jest on wolniejszy w porównaniu z innymi protokołami, które hermetyzują dane tylko raz.
Problemy z zaporami sieciowymi. W przeciwieństwie do innych protokołów VPN L2TP nie ma sprytnych sposobów na przedostanie się przez zapory ogniowe. Administratorzy systemów skupiający się na nadzorze używają zapór ogniowych do blokowania VPN, a osoby, które samodzielnie konfigurują L2TP, są łatwym celem.
6. PPTP
Protokół komunikacyjny PPTP (ang. Point to Point Tunneling Protocol) powstał w 1999 roku i był pierwszym powszechnie dostępnym protokołem VPN przeznaczonym do tunelowania ruchu telefonicznego. Wykorzystuje jeden z najsłabszych szyfrów spośród wszystkich protokołów VPN na tej liście i ma wiele luk w zabezpieczeniach. (PPTP nie jest protokołem obsługiwanym przez NordVPN).
Szybkość. PPTP nie wymaga dużych zasobów, dzięki czemu nowoczesne maszyny obsługują go bardzo efektywnie. Jest szybki, ale zapewnia minimalne bezpieczeństwo.
Wysoka kompatybilność. Przez lata, odkąd powstał, PPTP stał się absolutnym minimalnym standardem tunelowania i szyfrowania. Obsługuje go niemal każdy nowoczesny system i urządzenie, co ułatwia jego konfigurację i użytkowanie.
Niepewność. W PPTP zidentyfikowano liczne luki i exploity. Niektóre, choć nie wszystkie, zostały załatane, ale nawet Microsoft zachęcał użytkowników do przejścia na L2TP lub SSTP.
Złamane przez agencję NSA. Mówi się, że NSA regularnie odszyfrowuje ten protokół.
Blokada przez zapory sieciowe. Jest to przestarzały i podstawowy protokół, dlatego połączenia PPTP są łatwiejsze do blokowania przez zaporę ogniową. Jeśli używasz protokołu w szkole lub w pracy, gdzie blokuje się połączenia VPN, może to zakłócić działanie usługi.
Który protokół VPN wybrać?
Odpowiedni wybór protokołu VPN jest kwestią preferencji. Zależy to w dużej mierze od Twoich potrzeb i priorytetów dotyczących korzystania z VPN. Każdy protokół VPN ma swoje zalety i wady, które należy rozważyć przed dokonaniem wyboru. Poniżej znajdują się główne czynniki, o których warto pomyśleć przed wyborem odpowiedniej sieci VPN:
- Bezpieczeństwo. OpenVPN i WireGuard to protokoły, które mogą zapewnić niezawodne szyfrowanie i najwyższy poziom bezpieczeństwa. OpenVPN wykorzystuje 256-bitowy klucz szyfrowania AES, powszechnie używany przez najwyższej klasy organizacje, takie jak NASA i wojsko. Tymczasem WireGuard® wykorzystuje stosunkowo nowy i solidny protokół szyfrowania o nazwie XChaCha20. Jest szybszy niż 256-bitowe szyfrowanie AES i nie wymaga specjalnego sprzętu, co czyni go coraz bardziej popularnym na cybernetycznej scenie.
- Szybkość i wydajność. Obecnie WireGuard jest jednym z najszybszych protokołów VPN na rynku. Oferuje szybszy czas połączenia niż jego odpowiedniki i lepszą żywotność baterii w urządzeniach mobilnych. IKEv2/IPsec jest również uważany za szybki protokół, szczególnie skuteczny w przywracaniu zerwanych połączeń VPN. NordLynx firmy NordVPN łączy prędkość WireGuard ze zwiększonym bezpieczeństwem i jest najlepszym wyborem do gier.
- Kompatybilność. OpenVPN to protokół typu open source, dzięki czemu oferuje wszechstronność i może być obsługiwany przez prawie wszystkie platformy – od komputerów stacjonarnych po urządzenia mobilne. Protokół IKEv2 jest kompatybilny z większością platform mobilnych, natomiast SSTP to dobry wybór, jeśli używasz urządzenia z systemem Windows, ponieważ jest on obsługiwany natywnie.
- Stabilność w sieciach komórkowych. Protokół IKEv2/IPsec zapewnia silne połączenie na urządzeniach mobilnych i umożliwia użytkownikom przełączanie się między sieciami bez zagrożenia dla bezpieczeństwa. To czyni go najbardziej stabilnym protokołem VPN dla urządzeń mobilnych.
- Omijanie zapór sieciowych i ograniczeń. SSTP korzysta z portu 443, który jest zazwyczaj otwarty w większości sieci i skutecznie omija zapory ogniowe oraz inne ograniczenia sieciowe. OpenVPN także można skonfigurować do pracy na porcie 443, co tworzy konkurencję dla protokołu SSTP.
- Łatwa konfiguracja. Protokół WireGuard jest stosunkowo nowy i zaawansowany technologicznie, przez co jest najlepszym wyborem ze względu na prostą konfigurację.
- Otwarte oprogramowanie i protokoły zastrzeżone. Za protokoły zastrzeżone odpowiadają wyłącznie ich twórcy, co może wzbudzać zaufanie wśród użytkowników. Jednak protokoły z otwartym kodem źródłowym są bardziej przejrzyste, ponieważ entuzjaści bezpieczeństwa mogą je publicznie kontrolować. Pomagają oni skuteczniej wykrywać i łatać luki w oprogramowaniu. Dlatego wielu ekspertów ds. prywatności i bezpieczeństwa preferuje protokoły typu open source, tj. OpenVPN i WireGuard.
Rodzaje sieci VPN
Sieci VPN można używać w różnych sytuacjach i z różnych powodów, czy to do wykonywania określonych zadań w pracy, czy do spokojnego przeglądania Internetu. Przyjrzyjmy się różnym typom VPN i sprawdźmy, kiedy ich używać.
VPN zdalnego dostępu
Sieci VPN o zdalnym dostępie umożliwiają pracownikom bezpieczny dostęp do wewnętrznej sieci i zasobów firmy ze zdalnych lokalizacji. Firmy używają ich przede wszystkim do zabezpieczania swoich zasobów i zapewnienia solidniejszej kontroli dostępu. W tym celu zazwyczaj korzystają z metod uwierzytelniania wieloskładnikowego (MFA) i umożliwiają dostęp do określonych zasobów w zależności od stanowiska pracownika lub działu, w którym został zatrudniony.
VPN site-to-site
Sieci VPN typu site-to-site rozszerzają sieć firmową między różnymi lokalizacjami. Można je podzielić na dwie kategorie:
- Sieci VPN oparte na intranecie, które łączą wiele sieci LAN w jedną sieć prywatną.
- Sieci VPN oparte na extranecie, których firmy używają do rozszerzania swojej sieci i udostępniania jej partnerom lub klientom.
Osobisty VPN
Osobiste sieci VPN umożliwiają indywidualnym użytkownikom zdalne łączenie się z siecią prywatną. Szyfrują dane użytkownika i wysyłają je zaszyfrowanym tunelem do serwera VPN. Następnie zaszyfrowane dane uzyskują adres IP serwera VPN i są przesyłane do punktu końcowego, np. strony internetowej.
VPN mobilny
Mobilne sieci VPN umożliwiają urządzeniom mobilnym bezpieczny dostęp do sieci domowej wraz z jej zasobami i aplikacjami. Mobilne sieci VPN zaprojektowano tak, aby utrzymywały stabilne połączenie oraz obsługiwały przełączanie między sieciami bezprzewodowymi i przewodowymi bez przerywania bezpiecznych sesji VPN.
VPN w przeglądarce / rozszerzenie proxy VPN
VPN w przeglądarce to usługa zaprojektowana do działania specjalnie w przeglądarce internetowej. Internetowe sieci VPN szyfrują i kierują ruch online wyłącznie z przeglądarki, w której są zainstalowane. Zasadniczo są to serwery proxy HTTPS, które kierują ruch internetowy przez serwer zdalny. Sieci VPN w przeglądarce wykorzystują do szyfrowania protokół Secure Sockets Layer/Transport Layer Security (SSL/TLS). Nie obejmują one jednak połączenia na całym urządzeniu.
Pozostałe narzędzia z funkcjonalnością VPN
VPN nie jest jedynym sposobem łączenia się z sieciami prywatnymi. Nie jest to również jedyne narzędzie umożliwiające bezpieczne udostępnianie plików i uzyskiwanie dostępu do zasobów w sieciach publicznych. Poniżej znajduje się lista alternatyw VPN:
- Udostępnianie plików w trybie peer-to-peer (P2P). Połączenie P2P umożliwia użytkownikom udostępnianie sobie plików bez korzystania z dedykowanych serwerów.
- VPN z MPLS. MPLS (ang. Multiprotocol Label Switching) to protokół zwykle używany przez dostawców usług VPN do przesyłania zaszyfrowanych pakietów danych przez sieć. Jest łatwo skalowalny, wszechstronny i nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa. Sprawdź MPLS vs. VPN.
- Dynamiczna wielopunktowa wirtualna sieć prywatna (DMVPN). Ta forma VPN umożliwia przedsiębiorstwom tworzenie sieci mesh VPN do bezpośredniej komunikacji między lokalizacjami bez konieczności stosowania koncentratora pośredniczącego. DMVPN jest zwykle używany do rozgałęziania sieci, optymalizacji wydajności i zmniejszania opóźnień.
- Protokół Mobility and Multi-homing Protocol do IKEv2 (MOBIKE). To rozszerzenie protokołu IKEv2 – MOBIKE obsługuje mobilnych klientów VPN, umożliwiając im poruszanie się między różnymi sieciami i adresami IP bez zakłócania połączenia VPN.
- The Secure Shell (SSH). Podobnie jak VPN, SSH służy do zabezpieczania dostępu do różnych systemów podczas łączenia się przez niezabezpieczone sieci. Zwykle to administratorzy sieci czerpią najwięcej korzyści z protokołu SSH. Główna różnica między VPN a SHH polega na tym, że SSH działa tylko na poziomie aplikacji, podczas gdy VPN chroni cały ruch internetowy.
- Protokół L2F. Protokół L2F, prekursor nowoczesnej sieci VPN, został stworzony w celu obsługi połączenia między zdalnymi pracownikami a sieciami korporacyjnymi. Został zaprojektowany do pracy w sieciach dial-up.
- Generic Routing Encapsulation (GRE). Protokół GRE hermetyzuje protokoły warstwy sieciowej w połączeniach typu point-to-point. Następnie tworzy wirtualne łącza typu point-to-point, które mają łączyć się ze zdalnymi routerami za pośrednictwem sieci IP.
FAQ
Dlaczego wybór odpowiedniego protokołu VPN jest ważny?
Wszystkie protokoły VPN mają określone funkcje i przeznaczenie, a każdy z nich został stworzony w innym celu. Podsumowanie swoich potrzeb pod kątem VPN sprawi, że będziesz w stanie wybrać najlepszą sieć VPN.
Który protokół VPN jest najnowszy?
Najnowszym protokołem VPN na rynku jest WireGuard®. Został opublikowany w 2015 roku i otrzymał uznanie wśród wielu ekspertów z branży za wydajność, prostotę oraz solidne standardy zabezpieczeń. Jest popularny wśród wielu dostawców VPN.
Czy można zmieniać protokoły VPN?
Tak, możesz przełączać się pomiędzy protokołami VPN. W aplikacji NordVPN zmiana protokołu wymaga jedynie kilku kliknięć. Jednak niektóre protokoły VPN mogą wymagać ręcznej konfiguracji, a ich zmiana może wpłynąć na prędkość i jakość połączenia.
Ile jest protokołów VPN?
Istnieje 6 popularnych protokołów VPN, z których korzysta większość dostawców VPN. Są to protokoły OpenVPN, IKEv2/IPsec, WireGuard, SSTP, L2TP/IPsec oraz PPTP.
Bezpieczeństwo online zaczyna się od jednego kliknięcia.
Zachowaj bezpieczeństwo, wybierając VPN dominujący na całym świecie