Wat is swatting & hoe kun je het voorkomen?

Wat is swatting?

Swatting is een vorm van online intimidatie waarbij gewapende politie naar de woning van het slachtoffer wordt gestuurd. De term “swatting” komt van de Amerikaanse SWAT-teams, wat staat voor ‘Special Weapons and Tactics’. Deze teams worden normaal gesproken ingezet bij ernstige situaties zoals gewelddadige misdrijven, vooral wanneer de verdachte gewapend is.

Bij swatting doet een dader een valse melding bij de politie over een persoon, bijvoorbeeld door te beweren dat er een gijzeling of schietpartij plaatsvindt. Als gevolg hiervan kan een SWAT-team de woning van het slachtoffer binnenvallen. Vaak gebeurt dit terwijl het slachtoffer online actief is, bijvoorbeeld tijdens een live-stream of een belangrijke gaming competitie.

In Nederland bestaat er geen specifieke wetgeving voor swatting. Het doen van valse aangifte is echter wel strafbaar – hier staat een gevangenisstraf van maximaal een jaar op.

De gevolgen van swatting kunnen ernstig zijn. Naast de emotionele stress en angst die het slachtoffer ervaart, kan het ook leiden tot materiële schade, lichamelijk letsel of zelfs dodelijke incidenten als de situatie uit de hand loopt.

Hoe werkt swatting?

Swatting is een relatief eenvoudige, maar gevaarlijke misdaad. De dader neemt contact op met een politiebureau en doet een valse aangifte, bijvoorbeeld door te beweren dat hij schoten uit de woning van het slachtoffer hoorde komen.

Vervolgens rijden gewapende hulpdiensten naar de aangegeven locatie en bestormen de woning van het slachtoffer. Om je een voorstelling te maken: dit betekent dat er van het ene op het andere moment zwaarbewapende special forces in je woonkamer staan, met een pistool op je gericht. Dit bezorgt het slachtoffer niet alleen leed, maar kan zijn leven ook in gevaar brengen.

Wie zit er achter swatting en waarom doen ze het?

Swatting gebeurt om verschillende redenen, zoals wraak nemen op een online rivaal, uit verveling, om chaos te creëren of om te intimideren. Motieven variëren van persoonlijke ruzies tot pesterijen zonder reden.

Deze groepen en personen zitten relatief vaak achter swatting:

• Online gamers. Swatting komt vaak voor binnen de wereld van online gaming. Spelers die online flinke ruzie hebben of elkaar niet kunnen luchten of zien, kunnen swatting gebruiken als een manier om hun tegenstanders te straffen of te intimideren. Dit gebeurt vooral in live gamechats en forums van spellen zoals Call of Duty, World of Warcraft en Counter-Strike.
• Hackers. Hackers kunnen swatting gebruiken door gestolen gegevens, zoals e-mailwachtwoorden, te gebruiken om toegang te krijgen tot beveiligingssystemen van slachtoffers. Hierdoor kunnen ze de aanval live volgen via beveiligingscamera’s. Ze kunnen ook met swatting dreigen als een vorm van afpersing, waarbij ze geld of andere zaken van het slachtoffer eisen.
• Politiek gemotiveerde groepen. Politici, journalisten en activisten kunnen doelwitten zijn van swatters, vooral als ze controversiële standpunten innemen. Deze aanvallen worden uitgevoerd door mensen met politieke of ideologische tegenstellingen.
• Grappenmakers. Sommige mensen doen aan swatting puur voor de lol of als een ongepaste grap. Beroemdheden zoals Justin Bieber, Miley Cyrus en Tom Cruise zijn bijvoorbeeld slachtoffer geworden van dergelijke aanvallen.

Hoe komen swatters aan hun informatie?

Een dader heeft vaak alleen het adres van de woning nodig om swatting te kunnen uitvoeren. Behalve door middel van social engineering zijn er verschillende andere manieren waarop ze deze informatie kunnen verkrijgen:

IP-adres

Iedere internetgebruiker heeft een openbaar IP-adres dat gekoppeld is aan hun apparaat of wifi-netwerk. Dit IP-adres maakt het mogelijk om online activiteiten naar je apparaat (en locatie) te traceren. Lees hier Wat iemand met je IP-adres kan doen.

Doxxing

Doxxing is het ongeautoriseerd openbaar maken van persoonlijke informatie over iemand. Wanneer iemand wordt ‘gedoxed’, wordt hun persoonlijke informatie, zoals adres en telefoonnummer, zonder hun toestemming gedeeld op het internet.

Delen van informatie

Mensen lopen risico’s door persoonlijke informatie, zoals hun thuisadres, online te delen. Vaak plaatsen mensen foto’s van hun woning op social media. Via openbare profielen, kunnen swatters veel informatie vinden. Het is daarom erg belangrijk om je profiel op privé te zetten en je privacy op social media serieus te nemen.

Bekende swatting-incidenten

Swatting is een ernstig probleem en er zijn verschillende bekende incidenten die wereldwijd de aandacht hebben getrokken.

• In juli 2021 werd Louis Sammartino, een bekende Twitch-streamer, het slachtoffer van een SWAT-inval tijdens een Fortnite-livestream nadat iemand een valse melding had gedaan.
• In 2017 werd Andrew Finch, een 28-jarige gamer uit Kansas, dodelijk verwond door politieagenten die reageerden op een valse melding van een gewapend conflict. Deze swatting-aaval werd uitgevoerd door Tyler Barris, die de politie had gemeld dat er een schietpartij bij Finch’s huis was. De swatting was het gevolg van een conflict tussen de twee gamers over een Call of Duty-wedstrijd.
• In juli 2024 bevond content creator Fousey zich in een erg vervelende situatie toen hij plotseling werd omsingeld door de politie terwijl hij livestreamde op een parkeerplaats. Tijdens zijn stream wordt een groep politieagenten zichtbaar achter Fousey’s auto. Ze zijn in de video te horen en dreigen hem neer te schieten als hij niet gehoorzaamt (“Doe je handen omhoog. Als je iets probeert te pakken, schieten we je neer.”)

Voor Fousey was dit niet de eerste keer. Hij was al meerdere keren slachtoffer van swatting geworden en riep mensen online op alsjeblieft geen valse aangifte meer tegen hem te doen. Vooral in de Verenigde Staten lijkt deze vorm van intimidatie aan populariteit te winnen – waar met name bekende content creators en celebrities populaire doelwitten zijn.

Hoe kun je swatting voorkomen?

Dit zijn onze toptips om swatting te voorkomen:

• Houd je adres privé. Deel je adres niet op social media of ergens anders online en post geen foto’s van je huis. Te veel persoonlijke info delen kan niet alleen leiden tot swatting, maar ook tot andere problemen zoals identiteitsdiefstal of phishing. Lees hier meer over de gevaren van social media.
• Schakel je locatie uit. Zet de locatie op je telefoon en laptop alleen aan als je deze functie echt nodig hebt. Als je je locatie deelt terwijl je verbinding bespioneerd wordt, kunnen kwaadwillenden achterhalen waar je woont.
• Gebruik een VPN. Een VPN helpt je om je online privacy te beschermen door je IP-adres te verbergen, wat swatting-aanvallen helpt voorkomen. Mensen die kwaad in de zin hebben, zien alleen het IP-adres van de VPN-server en niet dat van jou. Bovendien versleutelt een VPN je internetverkeer door middel van encryptie, waardoor niemand je makkelijk online kan bespioneren.

PRO TIP: NordVPN biedt niet alleen IP-bescherming en encryptie, maar beschermt je online ervaring met DNS-filtering door advertenties, trackers en schadelijke websites te blokkeren. NordVPN’s Threat Protection Pro™-functie scant daarnaast ook je downloads op malware.