Oplichting op Marktplaats herkennen en voorkomen

Komt oplichting op Marktplaats veel voor?

Ja, oplichting op Marktplaats.nl is een bekend probleem. Volgens het Online Fraude Fenomeenbeeld 2024 van de politie werden in 2023 ongeveer 70.000 aangiften en meldingen van online fraude geregistreerd, waarvan een groot aantal op Marktplaats. Het totale schadebedrag was 109 miljoen euro. Echter, volgens het rapport doet slechts één op de vijf slachtoffers daadwerkelijk aangifte, wat suggereert dat het werkelijke aantal incidenten veel hoger ligt.

Oplichters richten zich zowel op kopers als verkopers op Marktplaats omdat beide groepen kwetsbaar zijn voor verschillende vormen van fraude. Kopers lopen risico op nepadvertenties, betaalfraude en phishing, terwijl verkopers te maken kunnen krijgen met valse betaalbewijzen en terugboekingsfraude. 

Het trieste feit is dat er op elk platform waar iets te verkrijgen valt oplichters actief zijn. Gelukkig is Marktplaats bijzonder proactief en doet het veel om zijn gebruikers te beschermen, door bijvoorbeeld Kopersbescherming aan te bieden en verdachte activiteiten te monitoren. 

Verschillende vormen van oplichting op Marktplaats

Op Marktplaats zijn er verschillende manieren waarop oplichters proberen toe te slaan — van nepaccounts tot valse betaalverzoeken. We zetten de meestvoorkomende scams op een rij.

Valse betaalverzoeken op Marktplaats

Bij deze vorm van oplichting sturen oplichters je een nep-betaallink in de hoop toegang te krijgen tot je bankgegevens of om direct geld van je af te troggelen. Ze doen zich vaak voor als koper of juist als verkoper en proberen je via een zogenaamd ‘verificatieproces’ of ‘betaalverzoek’ te misleiden.

Hoe werkt dit type oplichting? Een oplichter stuurt je een link met het verzoek om bijvoorbeeld € 0,01 over te maken voor een identiteitscontrole of accountverificatie. De link lijkt op een Tikkie, Marktplaats-betaallink of betaalomgeving van je bank, maar is in werkelijkheid een phishinglink. Wanneer je je gegevens invult, krijgt de oplichter toegang tot je rekening of worden er op slinkse wijze bedragen afgeschreven. Soms leidt de link naar een valse website die bijna niet van echt te onderscheiden is.

Zo voorkom je het. Klik nooit zomaar op links die je via Berichten op Marktplaats van kopers of verkopers ontvangt - controleer altijd de URL via een link checker. Doe betalingen via betaalverzoeken in Berichten en maak gebruik van de Kopersbescherming die Marktplaats biedt.

Nepkopers op Marktplaats

Oplichters doen zich vaak voor als geïnteresseerde kopers op Marktplaats, maar hebben niet de intentie om daadwerkelijk iets te kopen. Hun doel is om jou geld of persoonlijke gegevens af te troggelen met slimme trucs en overtuigende verhalen.

Hoe werkt dit type oplichting? Een nepkoper neemt contact met je op en toont opvallend veel interesse in je product. Vaak willen ze snel een deal sluiten en hebben ze weinig vragen over de prijs en verzending. Daarna volgt meestal een smoes: ze zeggen bijvoorbeeld dat ze het geld al hebben overgemaakt, maar dat hun bank het bedrag pas vrijgeeft als jij eerst een handeling uitvoert, een ‘verificatiebetaling’ bijvoorbeeld. Of ze vragen je een deel van een zogenaamd te hoog overgemaakt bedrag terug te storten. Vaak sturen ze screenshots of e-mails mee ‘als bewijs van betaling’. In werkelijkheid is er nooit iets overgemaakt, en zodra jij geld overmaakt, hoor je niets meer van ze.

Zo voorkom je het. Laat je niet onder druk zetten. Laat kopers betalingen voldoen via Betaalverzoeken in Berichten. Vertrouw nooit op screenshots – deze kunnen makkelijk nagemaakt worden. En vertrouw altijd op je onderbuikgevoel – als iets te mooi klinkt om waar te zijn, is dat het meestal ook.

Nepadvertenties op Marktplaats

Bij deze vorm van oplichting plaatsen criminelen advertenties voor producten die helemaal niet bestaan. Ze doen zich voor als eerlijke verkopers, maar zodra je betaalt, verdwijnt de ‘verkoper’ en ontvang je nooit iets.

Hoe werkt dit type oplichting? Een oplichter zet een aantrekkelijke advertentie op Marktplaats, vaak met een gewild of populair product zoals een gameconsole, smartphone, fiets of concertkaartjes. De prijs is net iets te mooi om waar te zijn. Als je reageert, doen ze zich vriendelijk en betrouwbaar voor. Zodra je akkoord gaat, willen ze dat je het bedrag overmaakt via een betaalverzoek of direct naar hun rekening. Na de betaling hoor je niets meer van ze en het product wordt nooit geleverd – want het heeft nooit bestaan.

Zo voorkom je het. Wees extra alert bij populaire producten voor lage prijzen. Betaal altijd via het officiële betaalsysteem van Marktplaats. Twijfel je aan een advertentie? Zoek het product online op en check of de foto’s niet ergens anders opduiken.

Phishing op Marktplaats

Phishing op Marktplaats draait om het misleiden van gebruikers zodat ze gevoelige gegevens prijsgeven, zoals hun inloggegevens of bankinformatie. Oplichters gebruiken hierbij slimme trucs en overtuigende nepberichten die afkomstig lijken van Marktplaats zelf. De methodes zijn vergelijkbaar met de phishingmethodes die bij WhatsApp-fraude en oplichting op Telegram worden gebruikt.

Hoe werkt dit type oplichting? Je ontvangt een bericht, e-mail of sms die afkomstig lijkt te zijn van Marktplaats, met bijvoorbeeld de melding dat je account geblokkeerd is of dat je een betaling moet bevestigen. In het bericht staat een link die je naar een valse website leidt. Zodra je daar je gegevens invoert, krijgen oplichters toegang tot je account of bankgegevens. Phishingberichten worden vaak via de Marktplaats-chat verstuurd.

Zo voorkom je het. Klik nooit zomaar op links in berichten of e-mails zonder het adres goed te controleren. Twijfel je over een bericht? Negeer het en neem rechtstreeks contact op met de klantenservice van Marktplaats. 

Oplichting bij ophalen

Bij deze vorm van oplichting lijkt het alsof je een veilige, persoonlijke afspraak maakt om iets op te halen of te laten ophalen via Marktplaats. Maar ook hier kunnen oplichters misbruik maken van je vertrouwen, vaak met slimme smoesjes en valse betaalbewijzen.

Hoe werkt dit type oplichting? Een ‘koper’ zegt dat hij of zij het product persoonlijk wil komen ophalen, wat vaak vertrouwen wekt. Bij aankomst zegt de oplichter bijvoorbeeld dat hij het geld al heeft overgemaakt en laat een nep-betaalbewijs zien op zijn telefoon. Zodra jij het product meegeeft, kom je erachter dat er nooit geld is overgemaakt. 

Zo voorkom je het. Geef nooit een product mee voordat je hebt gezien dat het geld daadwerkelijk op je rekening staat. Een screenshot is geen bewijs van betaling. Controleer altijd je bankrekening voordat je iets overdraagt.

Hoe kun je oplichting op Marktplaats herkennen?

Oplichting op Marktplaats is vaak te herkennen aan kleine signalen—en je onderbuikgevoel is daarbij je beste hulpmiddel. Let op deze red flags:

• Te mooi om waar te zijn. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is dat het meestal ook. Oplichters zetten vaak extreem lage prijzen op gewilde producten om snel kopers te lokken. Andersom bieden ze als 'koper' soms opvallend veel geld, zelfs meer dan je vraagt.
• Haast of urgentie. Haast of een gevoel van urgentie is een rode vlag. Oplichters proberen je onder druk te zetten om snel te handelen, zodat je minder tijd neemt om na te denken of iets te controleren. Je hebt altijd het recht om rustig na te denken over een aankoop of verkoop.
• Onduidelijke foto's. Bekijk de foto’s in een advertentie goed. Zijn ze wazig, onduidelijk of lijken ze van internet gehaald? Vraag dan om extra foto’s. Als de verkoper ontwijkend reageert of geen duidelijke foto’s kan sturen, is dat een duidelijk waarschuwingssignaal.
• Nieuwe accounts zonder beoordelingen. Wees extra voorzichtig bij gebruikers die net een account hebben aangemaakt of geen enkele beoordeling hebben. Veel oplichters maken steeds nieuwe accounts aan zodra ze betrapt zijn.
• Vragen om te betalen via een externe link (zoals ‘verificatie via Tikkie’). Een veelgebruikte truc is dat je wordt gevraagd om € 0,01 te betalen via een link, zogenaamd om je identiteit te verifiëren. Deze links leiden vaak naar phishingwebsites die jouw bankgegevens proberen te stelen. Betaal alleen via een Betaalverzoek in Berichten.
• Onlogische of gebrekkige communicatie. Oplichters gebruiken soms vertaalde standaardberichten of schrijven in vreemd Nederlands. Ook geven ze vaak ontwijkende of vage antwoorden op gerichte vragen.
• Product kan niet worden opgehaald, alleen verstuurd. Als een verkoper beweert dat ophalen niet mogelijk is, bijvoorbeeld omdat hij of zij ‘net verhuisd is’ of ‘in het buitenland zit’, dan is dat verdacht – vooral bij producten die je normaal gesproken zou willen zien of testen.
• Overhaaste koop of verkoop. Als een koper zonder vragen direct akkoord gaat met je prijs, verzending én meteen wil betalen, is dat verdacht. Over het algemeen onderhandelen kopers of stellen ze op zijn minst vragen over het product.
• Betaalbewijs zonder ontvangst van geld. Laat je niet misleiden door screenshots van een ‘betaling’. Controleer altijd of het geld écht op je rekening staat voordat je iets verstuurt of meegeeft.

Veilig blijven op Marktplaats

Wil je veilig handelen via Marktplaats? Dan is het belangrijk om goed op te letten hoe je betaalt en hoe je afspraken maakt met kopers of verkopers. 

Gebruik alleen veilige betaalmethoden

De meest betrouwbare manier van betalen is via de officiële Marktplaats-betaalomgeving mét Kopersbescherming. Hierbij wordt je betaling pas aan de verkoper uitbetaald als je het product in goede orde hebt ontvangen. Bij problemen bemiddelt Online Payment Platform BV tussen koper en verkoper.

Betaalmethoden die je kunt vertrouwen:

• Het officiële betaalsysteem van Marktplaats met Kopersbescherming
• Contante betaling bij persoonlijke overdracht (alleen bij ophalen en met duidelijke afspraken)

Betaalmethoden die je moet vermijden:

• Externe betaalverzoeken via WhatsApp, sms of e-mail (zoals een nep-Tikkie via Martkplaats of verificatielinks)
• Internationale overschrijvingen of diensten zoals Western Union
• Rechtstreekse betalingen naar een onbekend rekeningnummer buiten Marktplaats om

Communiceer veilig

Een groot deel van veilig handelen op Marktplaats begint bij hoe je met anderen communiceert. Oplichters proberen je soms al in het eerste gesprek te misleiden, daarom is het belangrijk om ook in de chat alert te blijven. 

• Gebruik altijd de officiële Marktplaats-chat. Ga niet verder via WhatsApp, sms of e-mail, ook al stelt de ander dat dat ‘makkelijker’ is. Binnen Marktplaats heb je meer bescherming en kun je misbruik melden.
• Klik nooit op links in berichten. Ook als iemand je een 'betaallink' of een 'verzendbevestiging' stuurt – controleer altijd of je nog in de echte Marktplaats-omgeving zit.
• Let op het taalgebruik. Oplichters gebruiken vaak standaardzinnen of gebrekkig Nederlands. Klinkt het alsof iemand een vertaalmachine gebruikt? Dan is extra voorzichtigheid geboden.
• Blijf zakelijk en deel geen persoonlijke gegevens. Geef geen adres, telefoonnummer, e-mailadres of bankgegevens voordat je zeker weet dat je met een betrouwbare partij te maken hebt. Een oplichter kan die informatie gebruiken om je verder onder druk te zetten of om identiteitsfraude te plegen.

Verifieer de echtheid van een product

Voordat je iets koopt op Marktplaats, is het belangrijk om te controleren of het product dat je op het oog hebt ook echt is wat het lijkt. Oplichters plaatsen soms advertenties voor namaakartikelen of producten die helemaal niet bestaan. Een paar eenvoudige controles kunnen je helpen om veilig te kopen.

Zo controleer je of een product echt is:

• Bekijk de foto's goed. Zijn de foto's duidelijk en zelfgemaakt? Of lijken ze van internet gehaald? Vraag gerust om extra of specifieke foto's (bijvoorbeeld een close-up of het serienummer).
• Vergelijk prijzen. Is het product ver onder de marktwaarde geprijsd? Dan is het misschien te mooi om waar te zijn. Doe een snelle online check om te zien wat vergelijkbare producten kosten.
• Stel vragen. Vraag bijvoorbeeld naar de aankoopdatum, de staat van het product en of er een bon of originele verpakking aanwezig is. Oplichters blijven vaak vaag of ontwijken je vragen.

Check de verkoper:

• Lees beoordelingen. Heeft de verkoper positieve reviews van eerdere kopers? Een betrouwbaar profiel geeft meer zekerheid.
• Kijk of het een geverifieerde verkoper is. Sommige verkopers op Marktplaats zijn geverifieerd. Dat betekent dat hun identiteit is bevestigd, wat de kans op oplichting verkleint.
• Let op nieuw aangemaakte accounts. Is het account pas net actief en heeft het nog geen beoordelingen? Wees dan extra voorzichtig – zeker bij duurdere producten.

Wat moet je doen als je bent opgelicht op Marktplaats?

Ben je slachtoffer geworden van oplichting op Marktplaats? Neem de volgende stappen om melding te maken en eventueel je geld terug te krijgen.

Dit kun je doen als je vermoedt dat je bent opgelicht:

• Meld het bij Marktplaats. Ga naar de advertentie of het gesprek in de chat en klik op de drie puntjes (⋮). Kies voor ‘Melden’ en geef aan dat het om oplichting gaat. Marktplaats kan dan het account blokkeren of verder onderzoeken.
• Bewaar al het contact. Sla alle berichten, betaalbewijzen, screenshots en eventueel e-mails op. Deze informatie kan helpen bij een aangifte of onderzoek.
• Controleer of je via Kopersbescherming hebt betaald. Meld het probleem dan binnen 7 dagen na je betaling via het aankoopoverzicht in je berichten. Doe dit ook als je merkt dat het pakket niet op tijd geleverd wordt. Laat je binnen die 7 dagen niets weten, dan wordt het bedrag automatisch uitgekeerd aan de verkoper.
• Doe aangifte bij de politie. Ga naar www.politie.nl/aangifte-of-melding-doen en kies de optie ‘Ik ben opgelicht’. Ook als je denkt dat het om een klein bedrag gaat, is aangifte belangrijk om patronen te herkennen en andere gebruikers te waarschuwen.
• Meld fraude bij je bank. Heb je geld overgemaakt naar een rekeningnummer? Neem dan zo snel mogelijk contact op met je bank. Soms kunnen zij de betaling nog tegenhouden of onderzoeken.

Conclusie

Hoewel oplichting op Marktplaats voorkomt, kun je toch veilig handelen door alert te blijven en enkele voorzorgsmaatregelen te nemen. Gebruik altijd betrouwbare betaalmethoden, wees voorzichtig met verdachte berichten en betaalverzoeken, en maak gebruik van de Kopersbescherming. Controleer advertenties en verkopers zorgvuldig, en vertrouw je intuïtie. Mocht je toch slachtoffer worden, meld het dan direct en overweeg aangifte bij de politie. Veilig internetten en handelen begint met aandacht en waakzaamheid.