Wat is een thuisserver? Alles wat je moet weten

Een thuisserver of home server is een server die thuis wordt gebruikt in plaats van op kantoor of in een openbare ruimte. Een home server kan bijvoorbeeld een eenvoudige pc zijn met een grote harde schijf, voldoende geheugen en een netwerkverbinding. Een thuisserver is ideaal voor het opslaan van bestanden, het streamen van media, het maken van back-ups en het verlenen van andere diensten aan apparaten in het netwerk. Het belangrijkste voordeel van een home server is dat je er je eigen veilige netwerk mee kunt creëren en dat het je centrale controle over al je bestanden geeft.

Zelf een thuisserver maken is mogelijk – dit bespreken we aan het eind van het artikel. We zullen het eerst hebben over de verschillende redenen om een thuisserver te gebruiken, van het verbeteren van je internetsnelheid tot gegevensbeheer.

Een thuisserver heeft enorm veel toepassingen – je kunt hem bijvoorbeeld gebruiken voor het opslaan en beheren van bestanden, gamen, webhosting en zelfs het beheren van smart home-technologie (hierover verderop meer).

Er zijn ook veel geavanceerde toepassingen mogelijk. Een thuisserver kan bijvoorbeeld als Tor-knooppunt dienen en je kunt er je eigen e-mail- en chatserver op draaien, of zelfs een VPN-server voor thuis mee maken. Voor het opzetten van dergelijke toepassingen is vaak wel wat technische kennis vereist. In de volgende sectie gaan we dieper in op een aantal van de meest populaire toepassingen.

Dus, wat kun je met een thuisserver doen? Dit zijn een aantal populaire toepassingen.

Cloudserver voor centrale opslag

Denk aan alle verschillende media, zoals foto’s, films en muziek, die op al je verschillende apparaten zijn opgeslagen: je laptop, tablet en mobiele telefoon. Vermenigvuldig dit nu met het aantal personen dat je gezin telt – het bijhouden, sorteren en beheren van al die bestanden kost niet alleen tijd, maar ook opslagcapaciteit. Een film kan bijvoorbeeld enkele gigabytes in beslag nemen en elke filmliefhebber zal beamen dat de ruimte op je computer snel opraakt.

Een thuisserver is een uitstekende manier om opslagcapaciteit vrij te maken en al die mediabestanden op één plaats te bewaren. In plaats van de bestanden van je hele huishouden verspreid over verschillende apparaten te bewaren, kun je alles op één centrale locatie opslaan met een thuisserver. Omdat de server verbonden is met je thuisnetwerk, kan iedereen in je gezin de media in realtime openen en vanaf hun eigen apparaten afspelen. Dit maakt het delen van bestanden tussen gezinsleden ook eenvoudiger.

Home media server

Het afspelen van media neemt een aanzienlijk deel van de rekenkracht van je computer in beslag. Stel dat je wat werk wilt doen op je laptop en op de achtergrond een film wilt afspelen. In dat geval kan een thuisserver de film afspelen, zodat je probleemloos kunt multitasken zonder dat je computer vastloopt.

Centrale back-up van gegevens

Een back-up maken van al je gegevens is essentieel. Eén klik op een kwaadaardige link of gewoon een onhandige beweging met een kop koffie naast je laptop en al je kostbare informatie is weg.

Een thuisserver is een uitstekende manier om je informatie veilig te houden. Je kunt ook een back-up van je bestanden maken met NordLocker. Deze tool beschermt je bestanden niet alleen tegen nieuwsgierige ogen door ze te versleutelen, maar laat je ook kiezen waar je ze wilt bewaren: op je computer of in de NordLocker-cloud.

Domoticaplatform (systeem om je smart home te beheren)

Een thuisserver is het perfecte centrale platform vanwaar je je smart home-apparaten kunt beheren. Je kunt je verwarming, verlichting en andere apparaten die met het Internet der Dingen (IoT) verbonden zijn vanaf een gecentraliseerde server beheren zodat je goed overzicht kunt houden en om energie te besparen.

Beveiligingssysteem

Heb je een slimme deurbel, lichtsensoren, cameratoezicht of misschien een heel compleet alarmsysteem? Een thuisserver kan als bedieningspaneel voor al je beveiligingssystemen of afzonderlijke apparaten in huis dienen. Een voordeel is dat een goed beveiligde thuisserver ook je smart home-apparaten veilig houdt, want tegenwoordig bestaat er zelfs de kans dat je babyfoon gehackt wordt.

Password manager

Een thuisserver kan worden gebruikt voor wachtwoordbeheer door er een password manager-app of -dienst op te hosten. Door je home server hiervoor te gebruiken, kun je al je wachtwoorden op één veilige locatie bewaren, ze gemakkelijk tussen je apparaten synchroniseren en je online beveiliging verbeteren door sterke wachtwoorden te genereren.

Hosten van je eigen website

Denk je erover om een blog te beginnen? Als je volledige controle wilt over het beheer van je website, of als je niet voor een hostingservice wilt betalen, kun je je website op je thuisserver hosten. Hoewel een thuisserver geen miljoenen gebruikers aankan, kun je er prima een persoonlijke of bedrijfswebsite op hosten.

Hosten van je eigen gameserver

Sommige online multiplayergames bieden speciale serversoftware zodat de spelers de games op hun eigen servers kunnen hosten. Hierdoor kun je van verbeterde gameprestaties en een stabielere verbinding profiteren.

Monitoring

Als je een home server hebt die 24/7 draait, is dit ideaal om alle aspecten van je netwerk of smart home te monitoren. Monitoring is een belangrijke toepassing van een thuisserver, waarbij je de prestaties, veiligheid en beschikbaarheid van je server in de gaten houdt. Denk bijvoorbeeld aan het monitoren van de bandbreedte die je gebruikt, CPU/geheugengebruik, vrije ruimte en meer.

Homelab server

Een thuisserver kan als home lab server dienen, wat betekent dat je het kunt gebruiken als een omgeving voor het leren, experimenteren en testen van nieuwe technologieën en toepassingen, Je kunt een thuisserver bijvoorbeeld gebruiken om configuraties te testen, met verschillende besturingssystemen te experimenteren of een ontwikkelomgeving te creëren voor het bouwen en testen van softwaretoepassingen, zonder risico op gegevensverlies als er iets misgaat.

Een thuisserver maken vereist wat technische kennis, maar door het volgen van de juiste documentatie kom je een heel eind. We leggen hieronder stapsgewijs uit hoe je een home server moet bouwen:

Stap 1: Bepaal wat je nodig hebt

• Wat is het doel van je thuisserver en welke specificaties (zoals geheugen, opslagcapaciteit etc) heb je nodig?. Wil je een bestandsserver, mediaserver, webserver of een combinatie van verschillende functies?

Stap 2: Kies de hardware

• Kies geschikte hardware. Overweeg componenten zoals een krachtige processor, voldoende RAM, voldoende opslagruimte en een netwerkinterfacekaart.
• Je kunt een bestaande computer upgraden of speciale serverhardware aanschaffen, afhankelijk van je voorkeur en behoeften.

Stap 3: Installeer het besturingssysteem

• Kies een geschikt besturingssysteem voor je thuisserver, zoals Ubuntu Server, CentOS, Debian of Windows Server en installeer het.

Stap 4: Configureer de software

• Nadat het besturingssysteem is geïnstalleerd, moet je de software voor je server configureren. Dit kan software omvatten zoals een webserver (bijv. Apache, Nginx), een databaseserver (bijv. MySQL, PostgreSQL), een bestandsserver (bijv. Samba, FTP) en andere toepassingen die je wilt gebruiken.
• Stel de gewenste functies in en configureer de toegangsrechten.

Stap 5: Netwerk- en beveiligingsconfiguratie

• Configureer het netwerk op je thuisserver. Stel een statisch of dedicated IP in om ervoor te zorgen dat je server altijd via het netwerk bereikbaar is.
• Configureer port forwarding om ervoor te zorgen dat externe verzoeken correct worden doorgestuurd.
• Stel firewallregels in om ongeautoriseerde toegang te voorkomen en de beveiliging van je server te verbeteren. Denk na over het implementeren van protocollen zoals SSL/TLS, voor veilige communicatie met de server.
• Stel een VPN in op je home server om veilige toegang op afstand vanaf elke locatie te garanderen en om je gegevens met een extra beveiligingslaag te beschermen.

Stap 6: Test en optimaliseer

• Test de functionaliteit van je thuisserver om ervoor te zorgen dat alles goed werkt.

Zoals je ziet vereist een home server bouwen en configureren enige technische kennis en research. Vraag hulp van iemand die er ervaring mee heeft, als je denkt dat het je zelf niet lukt.

Je vraagt je misschien af of het de moeite waard is om je eigen server op te zetten in plaats van al je gegevens naar een cloudopslag te verplaatsen. Dit is wat je moet overwegen:

• Beveiliging. Als je een server beheert, ben jij de enige die verantwoordelijk is voor de beveiliging en is het jouw taak om de juiste maatregelen te nemen om je bestanden te beschermen. Als je je bestanden bij een clouddienst opslaat, geef je de beveiliging uit handen aan de dienst.
• Privacy. Je weet niet hoe je gegevens worden opgeslagen in de cloud en wie er toegang toe heeft. Het hebben van een thuisserver garandeert dat jij alleen volledige controle over je gegevens hebt en kunt beslissen met wie je ze deelt.
• Prijs. Het opzetten van een goede thuisserver kan je een paar honderd euro kosten, terwijl je voor een basisabonnement op een clouddienst vaak niet veel meer dan een tientje per maand kwijt bent. Hoe meer cloudopslag en extra functies je echter nodig hebt, hoe meer je betaalt.
• Risico. Als je server het om wat voor reden dan ook begeeft, ben je al je gegevens kwijt. Als je een veilige back-up van je bestanden wilt maken, moet je cloudopslag gebruiken.
• Snelheid. Afhankelijk van de hardware die je gebruikt, kan je server extreem snel of super traag zijn. Als je cloudopslag gebruikt ben je niet van hardware afhankelijk, maar hangt je snelheid af van je internetverbinding.

Overweeg ook het gebruik van Meshnet. Deze gratis functie van NordVPN verbetert de mogelijkheden van je thuisserver door een gedecentraliseerde netwerkinfrastructuur te bieden, die veilige en efficiënte communicatie mogelijk binnen en buiten een thuisnetwerk.

Al met al is een thuisserver maken relatief goedkoop en een interessante leerervaring. Met een kleine investering en wat onderzoek kun je je lokale netwerk omtoveren tot een datahub voor je vrienden of familie.